Ó súnmọ́ kí ẹgbẹ́ òṣìṣẹ́ má bèèrè fún N1m gẹ́gẹ́ bí owó oṣù òṣìṣẹ́ tó kéré jùlọ – NLC

Gbọ́láhàn Quseem

Aarẹ ẹgbẹ oṣiṣẹ NLC, Joe Ajaero ti sọ pe afaimọ ki ẹgbẹ oṣiṣẹ ma beere fun miliọnu kan naira gẹgẹ bi owo oṣu oṣiṣẹ to kere julọ ti ayipada ko ba ba ọwọngogo nnkan to gbode ni Naijiria.

Nigba ti o n sọrọ lori ẹrọ amohunmaworan Arise TV, Ajaero ni bi nnkan ba ṣe wọn si lo ma sọ iye ti ẹgbẹ NLC yoo beere gẹgẹ bi owo oṣu oṣiṣẹ to kere julọ lọwọ ijọba.

Ajaero ni lati igba ti Aarẹ Bola Tinubu ti gori aleefa gẹgẹ ni aarẹ Naijiria ni nnkan ti bẹrẹ si ni gbowo lori lẹyin ti ijọba yọ iranwọ ori owo epo bẹntiroolu tan.

“Oṣeeṣe ki a beere fun miliọnu kan naira gẹgẹ bi owo oṣu oṣisẹ to kere julọ tori ohun ti ẹgbẹ oṣisẹ yoo beere fun yoo da lori ohun to n ṣẹlẹ lọwọ lawujọ.

Ti ẹ o ba gbagbe, ẹgbẹrun lọna igba naira ni a n beere fun tẹlẹ, amọ, dọla kan ko ju ẹgbẹrin si aadọrun naira lọ nigba naa.

Bi a ṣe n sọrọ lọwọ lonii, dọla kan ti di ẹgbẹrun kan ati irinwo naira tabi ju bẹẹ lọ.

Baagi raisi kan bayii ti to ẹgbẹrun lọna ọgọta si aadọrun naira.

O kere tan apo agbado kan ti to ẹgbẹrun lọna mẹrindinlọgọta tabi ju bẹẹ lọ gan.

Ounjẹ ti wọn gogo ko ṣe ra mọ lọja, ṣe owo oṣu ti ko ni to wọ ọkọ lọ sibi iṣẹ fun ọsẹ kan ni ki a wa beere lọwọ ijọba ni?

NI bayii, o ti yẹ ki ijọba apapọ ṣe ifilọlẹ igbimọ kan ti yoo ṣiṣẹ ọrọ ẹkunwo owo oṣu awọn oṣiṣẹ tori ipari oṣu Kẹrin yii ni opin yoo de ba owo oṣu oṣiṣẹ to kere julọ ti a n gba lọwọ bayii.

Ijọba ṣẹṣẹ gbe igbesẹ yii ni, ohun ti o ti yẹ ki ijọba ṣe lati bi oṣu mẹfa sẹyin, ki ijiroro si ti bẹrẹ laarin ẹgbẹ oṣiṣẹ ati ijọba,’’ Ajaero lo sọ bẹẹ.

Ẹgbẹ oṣisẹ NLC ati TUC lo jọ fun ijọba apapọ ni gbedeke ọjọ mẹrinla ni Ọjọbọ to kọja lati wa nnkn ṣe lori adehun onikoko mẹrindinlogun ti ijọba ati ẹgbẹ oṣiṣẹ jọ buwọlu ni oṣu Kẹwaa ọdun 2023.

Adehun naa da lori ọna lati mu igbaye-gbadun bawọn oṣisẹ latari ọwọngogo epo bẹntiroolu, owo naira ti ko gbewọn mọ ati ọwọngogo nnkan to gbode kan.

Àfihàn ìgbà tí Nàìjíríà sé àṣekágbá ìdíje Afcon, àmọ́ tó bọ́ mọ́ wọ́n lọ́wọ́

Fẹ́mi Akínṣọlá

Ní alẹ́ ọjọ́ Àìkú, ọjọ́ Kọkànlá oṣù Kejì ọdún 2024 ni ìdíje ife ẹ̀yẹ ilẹ̀ Adúláwọ̀, African Cup of Nations (AFCON) wá sópin bí orílẹ̀ èdè Ivory Coast ṣe gbo ewúro sójú ikọ̀ agbábọ́ọ̀lù Nàìjíríà pẹ̀lú góòlù méjì sí ẹyọ̀kan.

Super Eagles ló kọ́kọ́ ń léwájú nínú ìfẹsẹ̀wọnsẹ̀ náà nígbà tí balógun ikọ̀ agbábọ́ọ̀lù Nàìjíríà, Troost-Ekong mi àwọ̀n àwọn Erinlákátabú ti Ivory Coast.

Àmọ́ níṣe ni ọ̀rọ̀ bá ẹ̀yìn yọ nígbà tí Frank Kessie kọ́kọ́ fi orí sọ góòlù sáwọ̀n Nàìjíríà, tí Sebastien Haller náà sì tí fi òmíràn lé nígbà tó ku ìṣẹ̀jú mẹ́sàn-án kí ìfẹsẹ̀wọnsẹ̀ náà parí.

Ìdíje náà parí pẹ̀lú góòlù méjì sódo tí Nàìjíríà sì pàdánù láti gba ife ẹ̀yẹ náà fún ìgbà kẹrin lẹ́yìn tí wọ́n ti gbà á kẹ́yìn lọ́dún 2013.

Èyí ló ti ń fa awuyewuye láàárín àwọn ọmọ Nàìjíríà pé ọ̀pọ̀ ìgbà ni Nàìjíríà ti kópa ní ìpele àṣekágbá AFCON ṣùgbọ́n tí wọn kò gbà á ju ẹ̀ẹmẹta lọ.

Ìgbà kẹjọ rèé tí Nàìjíríà yóò kópa níbi àṣekágbá ìdíje ìfẹsẹ̀wọnsẹ̀ AFCON àmọ́ tí wọ́n fìdí rẹmi ní ìgbà márùn-ún.

Ní ọdún 1980, 1994 àti 2013 ni Nàìjíríà gba ife ẹ̀yẹ AFCON láti ìgbà tí wọ́n ti ń kópa nínú ìdíje náà.

Bákan náà ni wọ́n ti pàdánù rẹ̀ lọ́dún 1984, 1988, 1990, 2000 àti 2024 lẹ́yìn tí wọ́n dé abala àṣekágbá ìdíje ọ̀hún.

Ní ọdún 1963 ni Naijiria kópa nínú ìdíje AFCON fún ìgbà àkọ́kọ́ láti ìgbà tí ìdíje náà ti bẹ̀rẹ̀ lọ́dún 1957.

Lẹ́yìn ọdún mẹ́tàdínlógún tí Naijiria ti ń kópa nínú ìdíje ife ẹ̀yẹ ilẹ̀ Adúláwọ̀ náà ni wọ́n tó dé abala àṣekágbá rẹ̀ fún ìgbà àkọ́kọ́ lọ́dún 1980.

Nàìjíríà ni ó ṣe agbátẹrù ìdíje náà tí wọ́n sì gba ife ẹ̀yẹ ọ̀hún mọ́ orílẹ̀ èdè Algeria tí wọ́n jọ kojú ara wọn lọ́wọ́.

Orílẹ̀ èdè Morocco ni Naijiyria bá gbá ní abala tó kángun sí àṣekágbá kí wan tó pàdé Algeria ní abala tó kẹ́yìn nínú ìdíje ọ̀hún.

Segun Odegbami ló gbá góòlù mẹ́ta tí wọ́n fi na Algeria, tó sì gba àmì ẹ̀yẹ pé òun ló gbá bọ́ọ̀lù sínú àwọ̀nọ̀ jùlọ nínú ìdíje náà.

Ìjákulẹ̀ bẹ̀rẹ̀ fún Nàìjíríà lẹ́yìn tí wọ́n gba ife ẹ̀yẹ ọdún 1980 yìí tán nígbà tí wọ́n pàdé orílẹ̀ èdè Cameroon ní ipele àṣekágbá.

Orílẹ̀ èdè Ivory Coast ló gbàlejò AFCON lọ́dún 1984 tí Nàìjíríà sì móríbọ́ wọ ipele àṣekágbá níbi tí wọ́n ti kojú orílẹ̀ èdè Cameroon.

Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé Nàìjíríà ló kọ́kọ́ jẹ góòlù kan látọwọ́ Muda Lawal níbi ìfẹsẹ̀wọnsẹ̀ náà lọ́dún lọ́hùn-ún, góòlù mẹ́ta ni Cameroon fi dá padà fún Nàìjíríà láti gba ife ẹ̀yẹ náà.

Ọdún mẹ́rin lẹ́yìn rẹ̀ ni àwọn orílẹ̀ èdè méjéèjì yìí tún pàdé níbi àṣekágbá AFCON ní orílẹ̀ èdè Morocco lọ́dún 1988 tí Cameroon tún gba ife ẹ̀yẹ náà mọ́ Nàìjíríà lọ́wọ́.

Ìfẹsẹ̀wọnsẹ̀ àṣekágbá ọdún 1988 náà ní kọ́nú n kọ́họ kan nínú díẹ̀ nítorí adarí ayò, ọmọ orílẹ̀ èdè Mauritanian, Sarr tó darí ìdíje náà wọ́gilé góòlù tí Henry Nwosu kọ́kọ́ jẹ.

Àtúnwò ìdíje náà padà fi hàn pé góòlù náà jẹ àmọ́ ẹ̀pa ò bóró mọ́ fún Nàìjíríà lẹ́yìn tí wọ́n ti fọn fèrè pé Cameroon ló jáwé olúborí ìdíje náà pllú góòlù kan sí òdo.
Ọdún 1994 ni ọmọ elépo Nàìjíríà tún ìgò wọn fọ̀ nígbà tí wọ́n gba ife ẹ̀yẹ náà fún ìgbà kejì lẹ́yìn tí wọ́n na orílẹ̀ èdè Zambia níbi àṣekágbá náà pẹ̀lú góòlù méjì sí ẹyọ̀kan.

Ìgbà ọ̀tun lágbo eré bọ́ọ̀lù ni ọdún 1994 jẹ́ fún Nàìjíríà nítorí ọdún yìí gan ni wọ́n kọ́kọ́ kópa níbi ìdíje ife ẹ̀yẹ àgbáyé fún ìgbà àkọ́kọ́ tí wọ́n sì tún móríbọ́ kúrò ní abala àkọ́kọ́ ìdíje náà.

Lẹ́yìn tí Nàìjíríà gba ìdíje AFCON 1994 tán ni gbogbo nǹkan tún dá gbáhú fún wọn bí wọ́n kò ṣe kópa nínú ìdíje AFCON tọdún 1996 tí South Africa ṣe agbétẹrù rẹ̀ àti ọdún 1998 tí Burkina Faso gbàlejò nítorí ipa tí ìròyìn ní ìjọba tó wà lóde nígbà náà kó lórí ìdíje náà ṣáájú ìdíje 1996

Nígbà tí Nàìjíríà ma padà sórí pápá lọ́dún 2000, wọ́n ri dájú pé àwọn tún dé abala àṣekágbá bákan náà àmọ́ tí Cameroon tún já wọn kulẹ̀ láti tún gba ife ẹ̀yẹ náà.

Cameroon gan ló gba àlejò ìdíje yìí lọ́dún 2000 yìí tí Nàìjíríà sì fi gbogbo ẹ̀mí wọn gba ìfẹsẹ̀wọnsẹ̀ ọ̀hún tó fi parí pẹ̀lú góòlù méjì méjì.

Pẹnáritì ló parí ìfẹsẹ̀wọnsẹ̀ náà àmọ́ Super Eagles pàdánù láti gba ife ẹ̀yẹ ọ̀hún látàrí bí Kanu Nwankwo àti Victor Ikpeba kò gba bọ́ọ̀lù wọn sínú àwọ̀n.

Èyí túmọ̀ sí pé orílẹ̀ èdè Cameroon ni Nàìjíríà fìdí rẹmi sí lọ́wọ́ ní ẹ̀ẹmẹta nínú ìgbà márùn-ún tí wọ́n pàdánù àṣekágbá ìdíje AFCON.

Ọdún 2013 ni Nàìjíríà tún móríbọ́ wọ ipele àṣekágbá ìdíje AFCON nígbà tí South Africa tún gbàlejò ìdíje náà.

Burkina Faso ni Nàìjíríà bá wàákò tí wọ́n sì nà wọ́n pẹ̀lú góòlù kan sí òdo èyí tí Sunday Mba jẹ fún Super Eagles.

Stephen Keshi, tó jẹ́ agbábọ́ọ̀lù Super Eagles lásìkò tí Nàìjíríà gba ife ẹ̀yẹ AFCON ọdún 1994 ni akọ́nimọ̀ọ́gbá tó gba ife ẹ̀yẹ náà fún Nàìjíríà lọ́dún 2013.

Ọdún mọ́kànlá lẹ́yìn tí Nàìjíríà gba ife ẹ̀yẹ AFCON fún ìgbà kẹta pẹ̀lú ìrètí pé wọn yóò gba ìkẹrin ni orílẹ̀ èdè Ivory Coast kò jẹ́ kí àlá wọn wá sí ìmúṣẹ lọ̀dún 2024.

Ivory Coast tó gbàlejò ìdíje náà ló gba ife ẹ̀yẹ ọ̀hún pẹ̀lú góòlù méjì sí ẹyọ̀kan.

Àsekágbá bọ́ọ̀lù Super Eagle : Ọ̀rọ̀ bí ìmò̩ràn fún àwọn ọmọ Naijiria tí wọn bà ní ẹ̀jẹ̀-ríru.

Gbọ́láhàn Quseem

Kọmiṣanna tẹlẹ fun eto igbokegbodo ọkọ ati iṣẹ ode nipinlẹ Ọṣun, Ọnarebu Rẹmi Ọmọwaiye, ti rawọ ẹbẹ si gbogbo awọn ọmọ Naijiria ti wọn ni aisan ẹjẹ-riru lati ma ṣe wo aṣekagbaa bọọlu AFCON ti yoo waye laarin ikọ agbabọọlu orileede Naijiria ati ti orileede Cote D’ivoire, lọjọ Aiku, Sannde to n bọ yii.
Eleyii ko ṣẹyin bi iroyin ṣe n lọ kaakiri nipa awọn eeyan ti wọn gbẹmi-in mi lẹyin idije to kangun si aṣekagba to waye laarin Super Eagles ati Bafana Bafana, ti orileede South Africa, l’Ọjọbọ, ọjọ keje, oṣu Keji, ọdun yii.
Bi ọkunrin oloṣelu kan, Dokita Cairo, ṣe ku nipinlẹ Delta, naa ni ọkunrin oniṣowo kan to jẹ ọmọ orileede Naijiria ku lorileede Cote D’ivoire. Bakan naa ni agunbanirọ kan to n sinru ilu ni Kaduna gbẹmi mi, ọrọ naa ko si yọ igbakeji akọwe Poli Kwara silẹ.
Iku gbogbo wọn ni awọn dokita oyinbo lọdii rẹ mọ bi aya wọn ṣe ja ju lasiko ti ere bọọlu naa n lọ lọwọ pẹlu ifunpa giga ti wọn ti ni tẹlẹ.
Latari idi eyi, Ọnarebu Rẹmi Ọmọwaiye sọ pe ohun to ṣẹlẹ lọjọ Wẹsidee yẹn ko tun gbọdọ ṣẹlẹ lonii nibikibi, idi niyi ti onikaluku fi gbọdọ mọ iwọn ara rẹ.
O ni ṣe loun gan-an bẹrẹ si i gbọn latinu, lasiko ti rẹfiri sọ pe ki awọn Bafana Bafana gba bọọlu goli-wo-mi-n-gba-a sinu awọn (net) Super Eagles lọjọ naa.
Ọmọwaiye sọ siwaju pe dipo ki awọn ti wọn ni ẹjẹ-riru wo bọọlu ọjọ Sannde yii, ṣe ni ki wọn fara balẹ wo atungba rẹ lẹyin ti wọn ba ti gbọ abajade ere bọọlu naa.

Pásítọ̀ Adeboye gégùn-ún ńlá lórí pẹpẹ

Wùmí Adétúyì

Èèyàn tí wọn ṣàdúrà fún, ọ̀rọ̀ rẹ̀ kò ì gbọ́, débi ẹni tó forí gba ègún ayérayé.
Àṣamọ̀ ọ̀rọ̀ yìí ni pé, Pásítọ́ àgbà ìjọ Oníràpadà ti Kírístì, ‘The Redeemed Christian Church Of God’ (RCCG), Pásítọ̀ Enoch Adébóyè, ti gbórí pẹpẹ ṣépè ńlá fáwọn agbébọn tí wọ́n ń lọ káàkiri àrin ìlú, pàápàá jùlọ nílẹ̀ Yorùbá, tí wọ́n sì ń pa àwọn Ọba alayé ilẹ̀ Yorùbá nípakúpa.

Pásítọ̀ agbta ọ̀ún fi gbogbo àwọn oníṣẹ́ ibi náà ré lásìkò ètò ìjọ náà kán tó máa ń wáyé lóṣooṣù nínú ìjọ ọ̀hún, èyí tí wọ́n pé àkòrí toṣù yíì ni ‘ *Láti* *Orí* *Òkè* *wá* ’, pé iná Ọlọ́run láti orí òkè wá ló máa jó gbogbo àwọn tó ń pa àwọn Ọba alayé ilẹ̀ Yorùbá run pátápátá.

Bàbá Adébóyè ni, ‘‘Gẹ́gẹ́ bí ohùn Ọlọ́run Ọba, ẹni àmì-òróró ni gbogbo àwọn Ọba jẹ́, pàápàá jùlọ àwọn Ọba alayé ilẹ̀ Yorùbá, fún ìdí èyí, iná Ọlọ́run láti òkè wá ló máa jó gbogbo àwọn ọ̀bàyéjẹ́ àtàwọn oníṣẹ́ ibi gbogbo tó ní yẹpẹrẹ, àtàwọn tó nípa àwọn Ọba ilẹ̀ Yorùbá bayìí.

Bí ẹ ò bá gbàgbé, àìpẹ́ yíì ni àwọn agbébọn kan pa àwọn Ọba alayé ilẹ̀ Yorùbá mẹ́ta láàrin ọjọ́ mẹ́rin síra wọn.

Ọjọ́ Ajé, ọjọ́ kọkàndínlọ́gbọ̀n, oṣù Kín-ín-ní, ọdún 2024 yìí, ní wọ́n pa Ọba Onímòjò tìlú ìmòjò-Èkìtì, Ọba Ọlátúndé Olúṣọlá àti Ọba Elesun tiluu Esun-Ekiti, Ọba David Ògúnṣọlá, lásìkò tí wọ́n ní padà bọ̀ láti ìlú Ìrèlè-Èkìtì, níbi tí wọ́n ti lọ ṣèpàdé àwọn lọ́balọ́ba kan. Nígbà tó tún máa fi di Ọjọ́bọ̀, ọjọ́ Kín-ín-ní, oṣù Kejì, ọdún 2024 yìí, ni àwọn agbébọn ọhún tún wọ àfin Ọba Olúkòró tìlú Kòró, ìpínlẹ̀ Kwara, wọ́n sì pa Ọba Ṣẹ́gun Àrẹ̀mú dànù. Wọ́n yìnbọn paá mọ́nú ààfin rẹ̀ ní lẹ́yìn náà ni wọ́n tún jí ọ̀kan lára àwọn Olorì rẹ̀ gbé sálọ ráuráu.

Ìlú Koro yìí kò fi bẹ́ẹ̀ jìnnà púpọ̀ sílùú méjì àkọ́kọ́ tàwọn agbébọn ọ̀hún tí pa àwọn Ọba ìlú náà láàárín àsìkò díẹ̀ síra wọn.

Ṣé, àwọn aláṣẹ ilẹ́-iṣẹ́ ọlọ́pàá orílẹ̀-èdè wa ti bẹ̀rẹ̀ ìwádíì nípa ìṣẹ̀lẹ̀ ọ̀hún, tí wọ́n sì ti ṣiṣẹ́ abẹ́nú lórí rọ̀ ọ̀hún. Sùgbọ́n wọ́n ti se àwárí Olórí àti Ọmọ ọ̀dọ̀ náà ọwọ́ sí titẹ awọn amọ òkùnkùn sèkà náà

Àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ kàyéfí ọ̀hún to ń wáyé sàwọn Ọba ilẹ̀ Yorùbá yìí ló mú kí Pásítọ̀ Adébóyè fi àwọn agbébọn yìí gégún-ún lórí pẹpẹ.

Amẹ́ríkà ṣetán àti ta bàlúù ọmọogun fún Nàìjíríà

Fẹ́mi Akínṣọlá

Abàsíbíòwú ẹlikópítà iléeṣẹ́ ológun òfurufú ìjọba orílẹ̀ èdè Amẹ́ríkà ti gbà láti ta àwọn nǹkan ìjà ológun fún Nàíjíríà kí wọ́n báa lè fi kojú àwọn jàndùkú agbébọn àti ikọ̀ Boko Haram.

Ọdún 2022 ni wọ́n bẹ̀rẹ̀ ìdúnàdúrà lórí nǹkan ìjà ológun yí ṣùgbọ́n ìdíwọ́ wà láti ọ̀dọ̀ àwọn ọmọ ilé aṣòfin Amẹ́ríkà kan tó ní ó yẹ kí Nàíjíríà kájú òṣùnwọ̀n kọ̀ọ̀kan tí wọ́n là kalẹ̀ kí èyí tó lè wáyé.

Bóti lẹ̀ jẹ́ wí pé Nàíjíríà ti gbé iṣẹ́ àgbàṣe ríra nǹkan ìjà ológun mìí síta ṣáájú àsìkò yí, eléyìí ni ó pọ̀ jùlọ nínú àkọsílẹ ìdòwòpọ̀ Nàíjíríà àti Amẹ́ríkà lórí ọ̀rọ̀ nǹkan ìjà ológun.

Iye nǹkan ìjà ológun tí wọ́n fẹ́ tà fún Nàíjíríà lásìkò yí la gbọ́ pé ó jẹ́ bílíọ̀nù dọ́là kan.

Nínú àwọn nǹkan ìjà ológun yí la ti rí àwọn bàálù abàsíbíòwú táa mọ̀ sí ẹlikọ́ptà AH-1Z méjìlá àti àwọn ẹ̀rọ̀ kọ̀mpútà méjìlélọ́gbọ̀n láti ọ̀dọ̀ Northrop Grumman.

Àtẹ̀jáde tó fìdí ọ̀rọ̀ yí múlẹ̀ ṣàlàyé pé ìgbésẹ̀ yí jẹ́ ọ̀nà kan gbòógì láti túnbọ̀ fagbára fún Nàíjíríà nípa kíkojú àwọn ìpèníjà ààbò.

Ìpèníjà ààbò Nàíjíríà táa ń wí yí ti sọ àìmọye mílíọ̀nù èèyàn di aláìnílélórí tí ó sì túnmọ̀ sí pé ríra àwọn ẹlikọ́ptà yí ní oṣù Kẹfà ọdún 2024 yóò kó ipa ribiribi bá àgbéga irinṣẹ́ nǹkan ìjà ogun Nàíjíríà.

Ọ̀gágun Sadiq Garba tó ti fẹ̀yìntì nídì iṣẹ́ ológun ní Nàíjíríà jẹ́ èèyàn kan tó ti ń fọkàn tẹ̀lé ìdúnàdúrà nǹkan ìjà ológun yí láti ọdún 2022.

Ó ní ”bààlú abàsíbíòwú yí làwọn ológun ti ń lò láti ìgbà ogun Vietnam. Wọ́n máa ń gbe tẹ̀lé àwọn ọmọ ogun oríilẹ̀ tí a ṣì máa ṣáájú la ọ̀nà kí àwọn ọmọ ogun oríilẹ̀ tó bẹ̀rẹ̀ iṣẹ́.”

Ó tẹ̀síwájú pé bàálù yí lágbára ”láti gbé ìbọn ẹlẹ́nu mẹ́ta tó lè yin ọ̀tá dé kìlómítà méjì tí a ṣì máa kó ọta ìbọn 750 sí ìkápá rẹ̀ lẹ́ẹ̀kan ṣoṣo. Ó tún lè gbé àwọn àdó olóró bẹ́ẹ̀ sì ni wọ́n lè fi ṣiṣẹ́ lálẹ”

Ó fikun pé àwọn bàálù yí á tún máa gbé ẹ̀rọ kòmpútà kan sára tí yóò jẹ́ kí wọ́n lè dá ààbò bo àwọn aráàlú.

Èyí ṣe pàtàkì láti dènà àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ tó wáyé sẹ́yìn níbi tí wọ́n ti ṣèṣì pa àwọn aráàlú pẹ̀lú nǹkan ìjà ológun.

Ọ̀gágun Sadiq sọ pé látẹ̀hìnwá Amẹ́ríkà ń ṣọ́ra láti ta nǹkan ìjà olóró fún Nàíjíríà torí pé wọ́n á máa fi irúfẹ́ rẹ̀ ṣeku pa àwọn aráàlú.

Ó ní báyìí Amẹ́ríkà yóò ṣe ìdánilẹ́kọ̀ọ́ fún àwọn tí yóò bá a wa bàálù yí.

”Ẹ̀rọ kọ̀mpútà inú bàálù yí yóò jẹ́ kí awakọ̀ bàálù rí nǹkan tó fẹ́ yìnbọn lù. Yóò lè sọ fún bóyá àwọn aráàlú tàbí àwọn jàndùkú ló fẹ́ yìnbọn lù. Ìrètí wa ni wí pé táa bá ní irú nǹkan ìjà ológun yí, kò ní sí irú àṣìṣe tó wáyé tí àwọn aráàlú ń farakásá lọ́wọ́ ikọ̀ ológun”

Wọ́n yìnbọn mọ́ aṣáájú ẹgbẹ́ òṣèlú PDP

Gbolahan Quseem àti Fẹ́mi Akínṣọlá

Arákùnrin ọmọ ẹgbẹ́ PDP kan tó jẹ́ olùkọ́ lóílẹ̀-èdè Amẹ́ríkà,Ọ̀gbẹ́ni Richard ldowu, ẹni tí gbogbo èèyàn mọ̀ sí Adéoríọ̀kín,ló ti padé ikú ójijì lásìkò tí ọlọ́dẹ kan yìnbọn lù ú,tí ó sì kú pátápátá.

Ìlú Èjìgbò, ní ìpínlẹ̀ ọ̀ṣun,ni ‘ṣẹ̀lẹ̀ láabi náà ti ṣẹlẹ̀ láàrin aago mẹ́jọ sí mẹ́jọ ààbọ̀ alẹ́ ọjọ́ àbámẹ́ta,Sátidé,ọjọ́ kẹtádínlọ́gbọ̀n,osù kín-ní-ní,ọdún yìí,ní ‘wáju ilé ọmọ ‘ba, Ẹniọlá Oyèyọdé.

Gẹ́gẹ́ bí olùrànlọ́wọ́ pàtàkì fún olóògbé náà tí ‘ṣẹ̀lẹ̀ yí sojú ẹ̀,Afiz Lawal ṣe sàlàyé,ó ní ibi ayẹyẹ kan tí wọ́n ti fi oyè dá Gómìnà Adémọ́lá Adélékè lọ́lá ní ‘pínlẹ̀ Ògún ni gbogbo àwọn gbà darí sí bi ayẹyẹ àádọ́ta ọdún tí Ògìyán ìlú Èjìgbò,Ọba Oyèyọdé Oyèsọ́sìn, gun orí ìtẹ́ àwọn bàbá nlá rẹ̀.

O nì “Ní kété tí wọ́n parí ayẹyẹ náà ni Ọmọọba Ẹniọlá tó jẹ́ ọmọ Ógìyán sọ pé ká kọjá sí ‘lé òun lágbègbè Ìníṣà,ní ‘lú Éjìgbò,fun ìpàdé kékeré kan.”

Àwọn tí wọ́n wà níbi ìpàdé náà ní Ọnarébù Ayọ̀délé Aṣalu,tí gbogbo èèyàn mọ̀ sí Asler, àti Ọnarébù Timothy.Bí wọ́n ṣe parí ìpàdé yẹn ni kálukú bọ́ sínú mọ́tò ẹ. “Mo gbọ́ tí Ọmọọba Ẹniọlá sọ pé “rìlíìsì” (Release),bẹ́ẹ̀ làwọn ọlọ́dẹ (Local Hunters) tí wọ́n wà nibẹ̀ dàbọn bolẹ̀ ,wọ́n n yìn-ín sójú òfurufú.”

“Sùgbọ́n dípò kí ọkan lára wn yin ìbọn tiẹ̀ sójú òfurufú,ilẹ̀ ló yìn-ín sí,ó sì ba Ọ́nárébù Richard ldowu lẹ́ṣẹ̀,wọ́n subú lulẹ̀.Ká tó dé ọsibítù,wọ́n ti pàdánù ẹ̀jẹ̀ púpọ̀.”

“IIé ‘wòsàn alàdàáni kan ni wọ́n kú sí ní ‘lú Èjìgbò,a ti gbé òkú wọ́n lọ sí ‘lé ìgbókùúpamọ́sí tó jẹ́ ti UNIOSUNTH,ni ‘lú Oṣógbo.”

Ohun tí a gbọ́ ni pé lójù-ẹṣẹ̀ tí ìṣẹ̀lẹ̀ náà ṣẹlẹ̀ làwọ̀n tí wọ́n wà níbẹ̀ ti lu ọlọ́dẹ náà pa, sùgbọ́n Lawal ní oun kó le fi ìdí ìyẹn múlẹ̀.

Kọ̀mándà awọ̀n ọlọ́dẹ l’Ọ́ṣun,Hunters and Forest Security Service, Ahmed Nureni, sọ pé kò sí ọmọ ẹgbẹ́ óun kankan tó wà nínú ìṣẹ̀lẹ̀ náà, ó sì pè fún ìwádìí tó gbọn-n-gbọn lórí rẹ̀.

Ní bàyìí ,Gómìnà ìpínlẹ̀ ,Sẹ́nátọ̀ Adémọ́lá Adélékè,ti pàṣẹ kí ìwádìí bẹ̀rẹ̀ lórí ìwà ìṣekúni nàà ní kíákiá.

Ninú àtẹ̀jáde kan tí Agbẹnusọ fun Gómìnà,Ọláwámí Rasheed,fi síta ló ti sọ̀ pé Gómìnà ti pàṣẹ fún àwọn agbófinró láti túṣu désàlẹ̀, ‘kókó lórí ‘ṣẹ̀lẹ̀ ọ̀hun,kí wọ́n sì ri dájú pé wàhálà kankan kó bẹ́ sílẹ̀ lààrin ìlú látàrí ìṣẹ̀lẹ̀ náà.

Adélèkè rọ àwọn mọ̀lẹ́bí olóògbé láti mọ́ se gbẹ̀san fúnra wòọn , bẹ́ẹ̀ ló si ti rán kọmísánnà ọlọ̀pàá, kọmísánnà fún ọ̀rọ̀ oyè jíjẹ àti ìjọba ìbílẹ̀, kọmìsánnà fún ètò ìròyín ati olùdàmọ́ràn pàtàkì rẹ̀ lórí ètó àábò lọ síbẹ̀.

Adájọ́ kò gba ìdírẹ̀ẹ́bẹ̀ Udom tó gún ọ̀rẹ́ rẹ̀ pa, wọ́n jù ú sẹ́wọ̀n Kiríkirì

Fẹ́mi Akínṣọlá

Ìlú tí kò sófin,ẹ̀ṣẹ̀ kò sí níbẹ̀ làwọn àgbà wí.
Iwájú Onídàájọ Oyindamọla Ọgala, tilé-ẹjọ́ gíga kan tó wà nílùú Ikeja, ní ìpínlẹ̀ Èkó, ni wọ́n wọ́ Ọ̀gbẹ́ni Emmanuel Udom, tó gún ọ̀rẹ́ rẹ̀ pa lọ. Ẹ̀sùn ìpànìyàn àti ìwà ọ̀daràn ni Agbèfọ́ba, Ọ̀gbẹ́ni Ọla Azeez, tó fojú olùjẹ́jọ́ balé-ẹjọ́ fi kàn án ní kóòtù.

Oun tí a gbọ́ ni pé ọ̀rọ̀ kékeré kan ló dija sílẹ̀ láàrin Udom ati Olóògbé Moses Joseph, lọ́jọ́ kẹrin, oṣù Kọkànlá, ọdún 2022, nílùú Igando, ní ìpínlẹ̀ Èkó. Káwọn èèyàn ṣì tóó mọ ohun tó ń ṣẹlẹ̀, Udom ti fọ̀bẹ gún ẹni kejì rẹ̀ tí wọ́n jọ ń jà pa pátápátá. Látìgbà náà sì lẹjọ rẹ̀ ti wà ní kóòtù, kó tóó di pé wọ́n ṣẹjọ́ rẹ̀ l’Ọ́jọ́bọ, ọjọ́ kẹẹ̀ẹ́dọ́gbọ̀n, oṣù Kìn-ín-ní, ọdún 2024 yìí.

Nígbà tó máa sọ̀rọ̀, olujẹjọ lóun kò jẹbi gbogbo ẹ̀sùn tí agbèfọ́ba fi kan òun rárá.

Adájọ́ ilé-ẹjọ́ ọ̀hún ní kí wọ́n da Udom padà sọ́gbà ẹ̀wọ̀n Kiríkirì tó wà nílùú Èkó, lẹ́yìn èyí ló sún ìgbẹ́jọ́ rẹ̀ sí ọjọ́ kẹrin, oṣù Kẹta, ọdún 2024 yìí.

Gómìnà Ayédatiwa kédé igbákejì rẹ̀ lẹ́yìn tó tú ìgbìmọ̀ ìpínlẹ̀ ìsèjọba ìpìnnlẹ̀ Ondo ká.

Fẹ́mi Akínṣọlá
Gómìnà ìpínlẹ̀ Ondo ti kéde orúkọ Ọláyídé Owólabí Adélamì gẹ́gẹ́ bi igbákejí rẹ̀.

Ìdéde yi wáyé ní ọjọ́rú lẹ́yìn wákàtí díẹ̀ tó tú ìgbìmọ̀ ìsèjọba ìpínlẹ̀ náà ká.

Adélámì jẹ́ ọmọ ìlú Ọ̀wọ̀, ìyẹn ìlú Gómìnà àná ní ìpínlẹ̀ náà, Rótìmí Akérédolú.

Bákannáà, igbákejì akòwé àgbà ilé ìgbìmọ̀ asòfin àpapọ̀ Nàíjíríà ní Adélámì tẹ́lẹ̀ kí o tó fipò sílẹ̀.

Ilé ìgbìmọ̀ asòfin ìpínlẹ̀ náà fi ìdí rẹ̀ múlẹ̀ náà fi ìdí rẹ̀ múlẹ̀ pé àwọn ti rí ìwé ọrúkọ Ọláyídé Owólabí Adéláídé tí Gómìnà Lucky Ayédatiwa fi ránṣẹ́ gẹ́gẹ́ bi ẹni tí ó yàn ní igbákejì rẹ̀.

Lọla ni ìrèyí wà pé yo fi ara hàn níwájú ilé aṣòfin náà fún àyẹ̀wò ní ìbàmu pẹ̀lú àlàkalẹ̀ ìwé òfin Nàìjíríà.

Ikú gbígbóná! Bàbá, ìyá àtàwọn ọmọ márùn-ún jóná kú mọ́nú ilé

Fẹ́mi Akínṣọlá

À fi kí ààbò Ẹlẹ́dàá ṣáà má a dájú lórí i wa tẹbítará.
Kò sẹni tó máa gbọ́ bí iná ṣe run odidi ìdílé kan pátápátá tí omijé kò ní í dà pòròpòrò lójú èèyàn. Ìṣẹ̀lẹ̀ ìbànújẹ́ ọ̀hún wáyé lọ́jọ́ Àìkú, ọjọ kẹrìnlá, oṣù Kìn-ín-ní, ọdún 2024 yìí, lágbègbè Tudun-Wada, ní ìjọba ìbílẹ̀ Wada-Bompai, ní ìpínlẹ̀ Nasarawa.

Bàbá, ìyá àt’àwọn ọmọ márùn-ún tí wọ́n wà nínú ilé ọ̀hún ni wọ́n kú kó tó di pé wọ́n gbé wọn dé ilé ìwòsàn ìjọba tó wà lágbègbè náà fún ìtọ́jú.

Òun tí a gbọ́ ni pé àṣáálẹ́ ọjọ́ Àìkú, ọjọ́ kẹrìnlá, oṣù yìí, ni ìṣẹ̀lẹ̀ ọhún wáyé, ati pé ojú oorun ni iná ọ̀hún ká gbogbo wọn mọ́. Káwọn aráalé àti àwọn aráàdúgbò sì tóó mọ ohun tó ń ṣẹlẹ̀, kò sẹ́ni tó lè sún mọ́ iná ọ̀hún, nítorí tó ti fẹjú gidi.

Ọ̀gá àgbà ilé iṣẹ́ panápaná agbègbè Dakata, Alhaji Saminu Abdullah, tó fìdí ìṣẹ̀lẹ̀ ọhún múlẹ̀ fáwọn oníròyìn lọ́jọ́ Ajé, ọjọ́ kẹẹ̀ẹ́dógún, oṣù Kín-ín-ní, ọdún 2024 yìí, sọ pé aráàlú kan tó n jẹ́ Ibrahim Sani, ló pe iléeṣẹ́ àwọn láṣàálẹ́ ọjọ́ tí ìṣẹ̀lẹ̀ ọ̀hún wáyé, táwọn sì sáré lọ síbẹ̀.

Ó ní nígbà táwọn débẹ̀, àwọn gbé bàbá, ìyá àt’àwọn ọmọ wọn márùn-ún kan táwọn bá nínú ilé náà jáde, táwọn si sáré gbé gbogbo wọn lọ síléèwòsàn fún ìtọjú, ṣùgbọ́n àwọn dókítà sọ pé òkú àwọn èèyàn náà làwọn gbé wá síléèwòsàn yii.

Ìwádìí tí wọ́n ṣe fi hàn gbangba pé nígbà táwọn ilé iṣẹ́ NEPA agbègbè náà múná wọn dé lójijì ni iná burúkú ọ̀hún ṣẹ yọ lójijì nínú ilé àwọn olóògbé náà, ṣùgbọ́n nítorí pé ojú oorun ló bá wọn ní wọn kò ṣe mọ ibi tí wọn á sá sí tàbí bí wọn á ṣe tètè paná ọ̀hún kó tóó di ohun ńlá mọ́ wọn lọ́wọ́.

Àwọn dókítà ní èéfín iná tí ọkọọkan àwọn èèyàn ọhún fà símú gan-an ló ṣokùnfà bí wọ́n ṣe kú lẹ́ẹ̀kan náà