Ó sú mi o! Ìgbéyàwó elé̩è̩kejì tún forí lagi – Frank Edoho

Yínká Àlàbí

Are̩wa o̩kunrin to je̩ ilumo̩o̩ka oniroyin, agbohunsafefe lori e̩rc te̩lifiso̩n ti gbogbo aye mo̩ si Frank Edoho ti ke gbajare pe igbeyawo oun tun ti fori so̩npo̩n.
Aanu arakunrin yii maa se eeyan nigba to n salaye ara re̩ lori ayelujara “Tea with Tay Podcast” ni o̩jo̩ satide.
O ni gbogbo ohun ti o̩ko̩ iyawo gidi ye̩ ki o se ni oun se sugbo̩n ko sise̩ fun oun.
O ni be̩e̩ naa ni pe̩lu Katherin Obiang to je̩ iyawo ako̩ko̩ oun naa se ti igbeyawo naa fi daru ni o̩dun 2011.
Edoho ni gbogbo wa mo̩ to maa n se “who wants to be a millionaire” lori e̩ro̩ te̩lifiso̩n. O ni ti Sandra Onyenuchenuya lo wa ya oun le̩nu ju. Frank ni oun ko tile̩ wa mo ohun to ye̩ ki oun se ti oun ko se lati mu wo̩n duro.
Frank ni boya oun ni ko tile̩ mo̩ ohun ti wo̩n n pe ni ife̩ gidi tabi awo̩n ni ko mo̩ iyato̩ ninu iyawo ile ati afe̩sona. O ni boya oun ko tile̩ ni e̩bun iyawo ni nitori pe ko ye̩ ki igbeyawo e̩le̩e̩keji daru pe̩lu iriri ti ako̩ko̩.

Portable àti Bobrisky ń lérí ìjà ìgboro sí ara wo̩n

Mary Fágbohùn
Ijalabi olorin Naijiria Habeeb Olalomi Badmus, ti opo mọ si Portable, ti fesi si ajise-bi-obinrin Idris Okuneye, ti gbogbo eniyan mọ si Bobrisky se yi oruko re pada, o pe e nija lati jade sita to ba daa loju.

Bobrisky, ti o ṣẹṣẹ yi orukọ rẹ pada si Afolashade, ti pe akiyesi Portable, eni ti o beere pe iyipada orukọ naa se je ojulowo si.

Ninu fidio kan to ju sita lori Instagram, Portable ni a rii ti o n ṣe ẹlẹya ajise-bi-obinrin, o ni o fi owo yi ohun to wa làyà rẹ pada. O ni to ba daa loju ko bo sita wa ja, o beere Ferrari kan ati milionu lona ogorun-un naira ki o to le farahan.

Olorin alawuyewuye naa tun pe iya Bobrisky lati kilọ fun ọmọ rẹ ki o si ti owo re bo aso. O ni oun yoo ba oju rẹ jẹ pẹlu ese kan, o ni ko yoju sita naa.

Lasiko to gbe oro naa siwaju sii, Portable pe Bobrisky nija lati pada si orilẹ-ede Naijiria ki won le nawo ese si ara won, o sọ pe oun ti ṣetan lati fi iru eni ti oun je han.

Mo pàdánù àkó̩bí mi nítorí owó – Ibrahim Chatta

Mary Fágbohùn

Gbajugbaja oṣere tiata, Ibrahim Chatta ti ṣalaye bi o ṣe padanu ọmọ rẹ to kọkọ bi si ile iwosan kan ni ipinlẹ Eko nitori ko ri owo itọju san.

Chatta, so oro yi lasiko to n sọrọ ninu fọnran kan to jade lori ayelujara.

O ṣalaye pe oun sa gbogbo agbara oun lati wa owo fun itọju ọmọ to di oloogbe naa ṣugbọn pabo lo ja si.

O ni kireeti pako ẹlẹrindodo ni oun fi sin ọmọ ọhun lọdun naa.

“Malik kọ ni akọbi mi. Ọmọ obinrin ni akọbi mi. Mo padanu ọmọ naa nitori mi o ri owo ile iwosan san.

“A gbe lọ si ile iwosan ni agbegbe Iddo ni ipinlẹ Eko. Mo fẹ sẹ rin lati Ijora Badia lọ si Makoko, ti mi o si ri owo titi ọmọ naa fi jade laye. Kireti Coca-Cola ni a fi sin ọmọ naa.”

Chatta ni oun ko ki n fi bẹ sọrọ ọmọ rẹ oloogbe, to si jẹ pe aipẹ yii gan an ni oun sọ ọrọ naa fun awọn mọlẹbi oun lẹyin ti oun de lati irinajo lọ si orilẹede Qatar.

“Ọjọ ti mo lọ si Dubai, ti mo si ra ẹbun nla wa fun ọmọ mi obinrin kankan soso ti mo bi, Hawawu, ni iya rẹ bẹrẹ si ni ma binu pe mi o ra ẹbun fun oun.

“Mo sọ fun un lọjọ naa pe mo ti bi ọmọ obinrin kan ri, ti mo si ṣalaye bi o ṣe jade laye. Gbogbo wọn bẹrẹ si ni ma sunkun nitori wọn ko gbọ nipa itan yii ri lati ẹnu mi.”

Gbajumọ osere tiata ni Ibrahim Tapa, ọmọ ilu Bacita nipinlẹ Kogi nii se, ẹya Tapa Lempe si lo jẹ.

Ọjọ Ketala osu Kẹwaa ọdun 1970 ni won bi gbajumọ osere naa, to je ọdun mejilelaadọta sẹyin.

Amọ Chatta ti pẹ nilẹ Yoruba, to si n ba wọn kopa ninu ere Yoruba lorisirisi.

Lara awọn gbajumọ ere ti Chatta ti kopa ni Wehinwo, Alaaaru, Police and Thief, Akirisore, Agboorun ati bẹẹ bẹẹ lọ.

Bàbá Ìjè̩s̩à sì wà l’ó̩gbà ẹ̀wọ̀n

Mary Fágbohùn

Ni bí ọjọ́ die sẹ́yìn ni ìròyìn jade lórí ayélujára nípa gbajúmọ̀ òṣèré tíátà n nì, Olanrewaju Omiyinka James tí ọ̀pọ̀ mọ̀ sí Baba Ijes̩a.

Ìròyìn tó ń lọ ni pé òṣèré náà ti kúrò ní ọgbà ẹ̀wọ̀n tó wà.

Oṣù Keje, ọdún 2022 ni wọ̀n fi Baba Ijes̩a si ẹ̀wọ̀n lẹ́yìn tí ilé ẹjọ́ tó n gbọ́ ẹ̀sùn ìfipábánilòpọ̀ sọ pé ó jẹ̀bi esun fifi ipa ba ọmọdé kan lo.

Ijabo to te oniroyin lowo lati enu agbẹjọ́rò kan tó súnmọ́ Baba Ijes̩a, eni tí kò fe dárúkọ ara re ṣàlàyé pé irọ́ tó jìnà sí òótọ́ ní ìròyìn ọ̀hún àti pé Baba Ijes̩a ṣì wà ní ọ̀gbà ẹ̀wọ̀n tó wà.

Ó sọ pé ọjọ́ tí wọ́n gbé ìdájọ́ náà kalẹ̀ ni wọ́n ṣẹ̀ṣẹ̀ bẹ̀rẹ̀ sí ní ka ọdún fún un àmọ́ ohun tó dá òun lójú ni pé Baba Ijes̩a kò ní pẹ́ kúrò lọ́gbà ẹ̀wọ̀n.

Ó fi kun un pé pẹ̀lú ọjọ́ àti oṣù tí o ti lò lọ́gbà ẹ̀wọ̀n, kò ní pẹ́ mọ́ tí yoo fi gba ìtúsílẹ̀ kúrò lọ́gbà ẹ̀wọ̀n.

“Tó bá fi máa tó ìparí oṣù Kẹjọ sí oṣù Kẹsàn-án, ó máa kúrò lọ́gbà ẹ̀wọ̀n, ìgbà tó máa lò lẹ́wọ̀n ti fẹ́ parí.”

Ẹ ó rántí pé ní ọdún 2021 ni òṣèré Damilola Adekoya tí ọ̀pọ̀ mọ̀ sí Princess fẹ̀sùn kàn pé Baba Ije̩s̩a pe o ṣe aṣemáṣe pẹ̀lú ọmọ tí òun gbà tọ́ nígbà tí ọmọ náà wà ní ọdún mẹ́rìnlá láàárín ọdún 2013 sí 2014.

Ó ní èyí ló mú òun gbé ẹ̀rọ ayàwòrán sínú ilé òun láti fìdí rẹ̀ múlẹ̀ nígbà tí o fẹ́ ṣe àbẹ̀wò sílé òun lọ́dún 2021, táwọn ọlọ́pàá sì nawọ́ gán an lórí ẹ̀sùn náà.

Láti ìgbà náà ni ilé ẹjọ́ Májísíréètì Eko ti bẹ̀rẹ̀ sí ní gbọ ẹjọ́ náà kí wọ́n tó gbé ìdájọ́ kalẹ̀ lọ́jọ́ Kẹrìnlá, oṣù Keje, ọdún 2022.

Ọjọ́ Kẹrìnlá, oṣù Keje, ọdún 2022 ni Adájọ́ Oluwatoyin Taiwo ti ilé ẹjọ́ tó ń gbọ́ ẹ̀sùn ìfipábánilòpọ̀ ní ìpínlẹ̀ Eko ju u sẹ́wọ̀n ọdún márùn-ún fún ẹ̀sùn bíbá ọmọdé lòpọ̀.

Wọ́n ní ibamu pelu òfin ìwà ọ̀daràn tí ìpínlẹ̀ Eko tọdún 2015.

Bákan náà ni wọ́n ló jẹ̀bi gbígbé ọmọbìnrin náà sórí itan rẹ̀, tó sì ń fi nǹkan ọmọkùnrin rẹ̀ pa á lára lọ́jọ́ Kejìlélógún, oṣù Kẹrin, ọdún 2021.

Ṣùgbọ́n ilé ẹjọ́ ní kò jẹ̀bi ẹ̀sùn fífi kọ́kọ́rọ́ ọkọ̀ rẹ̀ sójú ara ọmọ náà lọ́dún 2013 àti ìgbìyànjú láti bá a lòpọ̀ lọ́jọ́ Kejìlélógún, oṣù Kẹrin, ọdún 2021.

Ìdájọ́ yi yìí kò dùn mọ Baba Ijes̩a nínú èyí tó mu u gba ilé ẹjọ́ Kòtẹ́milọ́rùn lọ.

Ó bèèrè pé kí ilé ẹjọ́ fagilé ìgbẹ́jọ́ náà àti ẹ̀wọ̀n tí wọ́n dá fún òun.

Agbẹjọ́rò Baba Ijes̩a nígbà náà, Kayode Olabiran sọ pé agbẹjọ́rò ìjọba kò ní ẹ̀rí láti fìdí rẹ̀ múlẹ̀ pé oníbàárà òun bá ọmọ náà lòpọ̀ àti pé wọ́n mọ̀ọ́mọ̀ dẹ pàkúté sílẹ̀ fún Baba Ije̩s̩a ni.

Ó sọ nígbà náà pé “òṣèré ni Baba Ije̩s̩a, ìwé ìtàn tí akẹgbẹ́ rẹ̀ Damilola Adekoya pè é sí láti kópa nínú rẹ̀ ló fi ṣeré tí wọ́n sọ di ẹ̀sùn mọ lọ́wọ́.”

Àmọ́ ilé ẹjọ́ Kòtẹ́milọ́rùn náà sọ pé Baba Ijes̩a jẹ̀bi ẹ̀sùn tí wọ́n fì kàn-án tó sì nílò láti ṣẹ̀wọ̀n ọdún márùn-ún rẹ̀ ni pipe bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé wọ́n fagile ẹ̀sùn mẹ́ta nínú àwọn ẹ̀sùn márùn-ún tí wọ́n fi si lese.

‘Obìnrin ló wa ọkọ̀ ‘one chance’ tí mo wọ̀, wọ́n lù mí bíi kí n kú, wọ́n tún fi aboniki sí mi lójú’

Fẹ́mi Akínṣọlá

Nígbà tí Korede Ogunseinde, ẹni ọgbọ̀n ọdún, ń jáde kúrò nínú ilé rẹ̀ lọ́jọ́ kejì, oṣù Kẹfà, ọdún 2025, gbogbo ìrètí rẹ̀ ni láti mórílé ibiṣẹ́ gẹ́gẹ́ bí ìṣe rẹ̀.

Ọkùnrin náà, onímọ̀ ẹ̀rọ jáde síta láti lọ wọkọ̀ lọ sí ibiṣẹ́ rẹ̀ tọ wà ní agbègbè Victoria Island, ìpínlẹ̀ Eko.

Ní ibùdókọ̀ tó wà ló ti rí ọkọ̀ kan tó ń wá èrò lọ sí Obalende tó sì wọ ọkọ̀ náà.

Ó ní ó jẹ́ ohun ìyàlẹ́nu fún òun nígbà tí òun ri pé, obìnrin ni awakọ̀ èrò náà tí òun sì ń rò ó pé obìnrin kan ló ń gbìyànjú láti wá oúnjẹ oòjọ́ rẹ̀.

“Inú mi dùn láti rí obìnrin nídìí iṣẹ́ tó jẹ́ pé àwọn ọkùnrin ló sábà máa ń ṣe é. Mo kan sáárá sí i fún iṣẹ́ tó ń ṣe láì mọ̀ pé iṣẹ́ burúkú ló ń ṣe pẹ̀lú àwọn èèyàn rẹ̀.”
Ó ṣàlàyé pé nígbà tí òun fẹ́ wọkọ̀ ọ̀hún, òun bá àwọn obìnrin méjì tí wọ́n ti wà nínú ọkọ̀ náà, táwọn ọkùnrin méjì míì sì darapọ̀ mọ́ àwọn káwọn tó kúrò ní ibùdókọ̀.

“Bí a ṣe ń lọ ni mò ń gbọ́ tó dàbí pé obìnrin tó wà lẹ́yìn mi ń sunkún, tó ń bẹ̀bẹ̀ pé kí wọ́n má pa òun.

“Lẹ́yìn náà ni ọkùnrin tó wà ní ẹ̀gbẹ́ mi bẹ̀rẹ̀ sí ní nà mí, ìgbà yẹn ló ye mí pé a ti wọkọ̀ àwọn alọ́nilọ́wọ́ gbà.”

Korede ní láti ìgbà tí òun ti máa ń gbọ́ pé àwọn èèyàn wọkọ̀ àwọn alọ́nilọ́wọ́ gbà, tí wọ́n máa ń pè ní “one chance”, òun máa ń rò ó pé àwọn èèyàn náà kò mọ ara á ṣọ́ tó ni àyàfi ìgbà tó ṣẹlẹ̀ sí òun náà báyìí.

Ó ní ọkùnrin náà lu òun gidigidi pàápàá ní orúnkún èyí tó mú ìnira gidi bá òun, tó sì jẹ́ pé níṣe lọ dàbí pé wọ́n ń gún obìnrin tó wà lẹ́yìn òun lọ́bẹ ni.

“Bí wọ́n ṣe ń gun ni mò ń gbọ́ pé ara rẹ̀ ń ya.”

Ó fi kun pé nígbà tó yà ni wọ́n dúró tó sì dàbí pé wọ́n lọ fi káàdì ATM obìnrin náà gba owó lẹ́nu POS tí wọ́n sì ń dunnú pé àwọn rí owó gidi gbà lọ́wọ́ obìnrin náà.

Ó ní àwọn tún tẹ̀síwájú nínú ìrìnàjò àwọn táwọn èèyàn náà sì fi ohun tó jọ rọ́ọ̀bù tàbí àbóníkí ra òun lójú kí wọ́n tó ti òun bọ́ sílẹ̀ kúrò nínú ọkọ̀.
Ẹlòmíràn tó tún sọ̀rọ̀ ni Victoria Akpan tí òun náà ti kó sọ́wọ́ àwọn oníṣẹ́ láabi yìí rí.

Victoria ṣàlàyé pé níṣe láwọn èèyàn náà la irin mọ́ òun lójú, ẹsẹ̀ àti gbogbo ara tí wọ́n sì ń bèèrè káàdì ATM lọ́wọ́ òun tó sì jẹ́ pé òun kò ní.

“Ní ọdún 2021 ni ìṣẹ̀lẹ̀ náà wáyé tó sì jẹ́ ìgbà àkọ́kọ́ mi ní ìpínlẹ̀ Eko.

“Wọ́n lù mí, fúnmi lọ́rùn débii pé itọ́ funfun ń jáde lẹ́nu mi kí wọ́n tó fi mí sílẹ̀.”

Korede gbàgbọ́ pé àwọn oníṣẹ́ ibi yìí tún ti ń pọ̀ ní ìpínlẹ̀ Eko àti pé ìjọba nílò láti tètè mójútó wọn ní kíákíá nítorí ọṣẹ́ tí wọ́n ń ṣe kò kéré.

Ọ̀pọ̀ àwọn tó máa ń ṣe irú iṣẹ́ láabi yìí ló máa ń lo ọkọ̀ aládani láti fi gbé àwọn èrò ní ibùdókọ̀, tí wọ́n sì máa ń tó mẹ́ta sí mẹ́rin tí wọ́n jọ máa ń ṣiṣẹ́ papọ̀.

Fún Ahmed Morufu, ó ní ọ̀pọ̀ àwọn oníjìbìtì máa ń rí iṣẹ́ wọn ṣe nítorí ọ̀nà tí wọ́n máa ń gbà ṣe é.

Ó ní lọ́pọ̀ ìgbà ni wọ́n máa ń dín owó ọkọ̀ wọn kù sí iye tó jẹ́ kí àwọn le wọ̀ wọ́n ní kíákíá.

Ó sọ pé èèyàn ti máa wọ̀ ọ́ tán kó tó mọ̀ pé ‘one chance’ ni òun wọ̀.
Nínú ọ̀rọ̀ tó sọ, agbẹnusọ ọlọ́pàá Eko, Benjamin Hundeyin sọ pé kò sí àkọ́ọ́lẹ̀ ẹ̀sùn “one chance” ní àgọ́ àwọn.

Ó ní èyí túmọ̀ sí pé àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ yìí kò máa wáyé tàbí kó jẹ pé àwọn tó ń ṣẹlẹ̀ sí kò máa fẹjọ́ sùn ní àgọ́ ọlọ́pàá.

Hundeyin fi kun pé gẹ́gẹ́ bí iléeṣẹ́ ọlọ́pàá tó mọ iṣẹ́ rẹ̀ níṣẹ́, àwọn ti kò àwọn ikọ̀ ọlọ́pàá tó ń gbógun ti ìwà ọ̀daràn lọ sáwọn agbègbè tí irúfẹ́ ìwà báyìí ti le máa wáyé.

Ó ní ìgbésẹ̀ àwọn yìí ti ń mú àdínkù bá ìwà ọ̀daràn ní ìpínlẹ̀ Eko.