Dúkìá mi dínkù sí iye mo kó wọ ìṣèjọba lọ́dún 2019 – Makinde

Fẹ́mi Akínṣọlá
Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìgbàgbọ́ ọ̀gọ̀ọ̀rọ̀ èèyàn ni pé,ẹni bá róoreọ̀fẹ́ àti gbá èèkù isàkóso ìjọba mú níbikíbi ní Nàìjíríà, onítọ̀ún lọ buta ni, àbùkún ọrọ̀ yọ̀tọ̀mí ló wà. Àmọ́ Gómìnà ìpínlẹ̀ Ọ̀yọ́, Seyi Makinde, ti sọ pé iye dúkìá tí òun ní ti dínkù sí ju ti ìgbà tí òun kọ́kọ́ gorí àléfà lọ.

Makinde ló sọ ọ̀rọ̀ ọ̀hún lásìkò tó bá àwọn akọ̀ròyìn sọ̀rọ̀ lẹ́yìn tó kéde iye dúkìá tó ní ní ọọ́fíìsì àjọ tó n yẹ iye dúkìá tí àwọn olóṣèlú ní wò, CCB, nílùú Ìbàdàn.

Tí ẹ kò bá gbàgbé, lọ́dún 2019 ni Makinde kọ́kọ́ kéde Iye dúkìá tó ní kó tó bẹ̀rẹ̀ sáà rẹ̀ gẹ́gẹ́ bíi Gómìnà, tí iye gbogbo ohun tó ní sì lé díẹ̀ ní bílíọ̀nù méjìdínláàdọ́ta.
Bó tilẹ̀ jẹ́ pé kìí ṣe dandan ni kí olóṣèlú kéde iye dúkìá tó ní, àmọ́ ó tọ̀nà kí wọn ṣe bẹ́ẹ̀ .

Ó ní “Gẹgẹ bíi alakalẹ òfin, ó yẹ kí èèyàn kéde iye dúkìá tó ní kó tó gorí àléfà àti lẹ́yìn sáà rẹ̀, níwọ̀n ìgbà tí sáà wà àkọ́kọ́ ti n lọ sópin, mo gbọ́dọ̀ kéde iye dúkìá mi kí á to tún bẹ̀rẹ̀ sáà míì.”

“Ìdí rèé tí mo fi wá síbí láti kéde iye dúkìá tí mo ní kí á tó bẹ̀rẹ̀ sáà kejì.”

“Mo mọ pé gbogbo yín ni ẹ mọ iye dúkìá tí mo ní kí á tó bẹrẹ sáà akọkọ, amọ mo fẹ́ sọ fún yín pé láàrin ọdún meẹ́rin, dúkìá mi ti dínkù ju ti tẹ́lẹ̀ lọ nítorí mi ò rí ààyè láti bójú tó àwọn okòwò mi.”

“Ọrọ bí ipinlẹ Oyo yóó ṣe dára ni a gbájúmọ́, nítorí náà kò yàmí lẹ́nu bí nǹkan ṣe rí àmọ́ kò séwu.”

Tí ẹ kò bá gbàgbé, ọdún 2019 ni agbẹnusọ Makinde, Taiwo Adisa kéde gbogbo dúkìá Gómìnà ọhun tí iye rẹ̀ sì jẹ́ ₦‎48b.

₦‎48b náà jẹ àpapọ̀ owó tó ní lọ́wọ́, ní bánkì, tó fi mọ́ àwọn Ilé lóríṣiríṣi àtàwọn ohun tó wà nínú ilé náà.

Lára awọn dúkìá náà tún ni awọn ohun ìdókoòwò onírúurú láwọn ilé ìfowópamọ́ tó jẹ́ ti Gómìnà ọ̀hún, ìyàwó rẹ̀ àtàwọn èyí tó jẹ ti àwọn iléeṣẹ́ rẹ̀.

Lára àwọn ileeṣẹ tó jẹ ti Makinde tí Adisa kéde ní Makon Engineering and Technical Services Limited; Energy Traders and Technical Services Limited; ati Makon Oil and Gas Limited.

Òun náà ló tún ni Makon Group Limited, Makon Construction Limited àti Makon Power System Limited

Ẹ fọkànsí àyípadà rere Nàìjíríà níjọba yìí– Ààrẹ Bola Tinubu

Fẹ́mi Akínṣọlá

Àlà ni, àlá kọ́, ní báyìí n tó jọ àlá lójú àwọn èèyàn Orílẹ̀ yìí kan ti já sí òòtọ́ báyìí níbi tí Bọla Tinubu Ààrẹ orílẹ-èdè Nàìjíríà ti ń sọ̀rọ̀ àkọ́sọ́ rẹ̀ gẹ́gẹ́ bí Ààrẹ wọn. Ó ní ìṣèjọba òun yóò jẹ́ aṣojú ọmọ Nàìjíríà ní ìgbà gbogbo àti pé àwọn yóò máa gba ìmọràn káàkiri lórí ìgbésẹ̀ gbogbo tí àwọn bá fẹ́ gbé.

Ó ní òun kò ní fí ọnà kọnà yan àwọn tó bá òun díje du ipò Ààrẹ ní pọṣìn nítorí pé ẹ̀tọ́ kan náà ni àwọn jùmọ ní, ìfẹ́ orílẹ-èdè Nàìjíríà kan náà làwọn jọ ń jà fún. Ó fi kún un pé ẹtọ wọn ni ìgbésẹ̀ àti tọ ilé ẹjọ́ lọ tí wọ́n gbé, òun sì fara mọ́ ọ.

Tinubu ní ìṣèjọba òun yóó mú ìdàgbàsókè tó yẹ bá ìhùwàsí àti ìgbáyégbádùn gbogbo ọmọ Nàìjíríà nípa mímójútó ọrọ̀ ajé, àparò kan kò ga jùkan lọ.

Ó ní láì pẹ àwọn ìlànà ètò ọrọ̀ ajé tí ìjọba òun fẹ́ gúnlé yóò bẹrẹ sí ní jáde síta fáráàlú láti rí.

Ààrẹ Tinubu ní ìṣèjọba òun yóò máa bọwọ fún òfin ní ìgbà gbogbo, yóó sì dáàbò bo Nàìjíríà lọwọ́ ìkọlù gbogbo.

Bákan náà ló ní ọwọ́ yóó kan ètò ọrọ̀ ajé pẹ̀lú ìdánilójú láti mú ìdàgbàsókè bá ìpèsè iṣẹ́ àti dídópin ìṣẹ́ àti ìyà.

Ó ní àwọn obìnrin àtàwọn ọ̀dọ́ yóó kópa tó jọju nínú ìṣèjọba tuntun yìí.

Ààrẹ Tinubu ní iṣẹ́ kíákíá yóó wáyé lórí ètò ààbò nítorí kò sí bí ètò ọrọ̀ Ajé àti ìbọ̀wọ̀ fún òfin ṣe leè fi ẹsẹ̀ rinlẹ̀ láàrin ààbò tó mẹ́hẹ.

Ó ní àtúntò ìlànà àti ètò ààbò pẹlú ìpèsè kóríyá fún àwọn òṣìṣẹ́ aláàbò yóó mókè.

Ó ní ìṣèjọba òun yóò tún mójútó ọ̀rọ̀ ìdáléeṣẹ́ sílẹ̀, èyí tó ní yóó le mú kí iye ọjà tí a ń kó lọ tà lókè òkun pọ ju iye ti wọn n ko wa ta lórílẹ́èdè Naijiria.

Lórí ọ̀rọ̀ ìpèsè iná, ó ní ètò yóó kalẹ̀ fún ìpèsè iná ó ní òun yóó ṣe ètò ìpèsè iná fún ìdàgbàsókè ọrọ̀ ajé aráàlú àti pé òun yóò ṣe kóríyá fún àwọn ìjọba ìpínlẹ̀ láti ṣe ìdásílẹ̀ ileeṣẹ amunawa aladani tiwọn.

Bákan náà ló fi dá àwọn ilé-iṣẹ́ àti oludokoowo lójú pé ìṣèjọba òun yóó ṣe àgbéyẹ̀wò gbogbo ẹsùn sísan owó orí lọ́nà púpọ àti gbogbo àwọn nǹkan ìpèníjà míràn tó ń kojú ìdókoòwò sílẹ̀.

Ó ní ìlérí òun láti pèsè iṣẹ́ mílíọ̀nù kan nípasẹ̀ ẹ̀ka ìmọ ẹ̀rọ ṣì dúró digbí.

Lórí ètò ọ̀gbìn, Ààrẹ Tinubu ní àwọn àwùjọ ìgbàlódé fún ìdàgbàsókè ètò ọ̀gbín yóò wà káàkiri orílẹ̀-èdè Nàìjíríà láti leè mú kí iye ọ̀gbín tó ń jáde lórílẹ̀ èdè yìí túbọ̀ yanrantí kí oúnjẹ lè pọ̀ lọ́pọ̀ yanturu fáráàlú.

Ó ní òun yóò tún tẹsiwaju pẹ̀lú iṣẹ́ ribiribi tí ìjọba Ààrẹ àná, Muhammadu Buhari gbé ṣe lẹ́ka ìpèsè ohun èlò amáyédẹrùn.

Lórí ọ̀rọ̀ owó ìrànwọ́ orí epo, Ààrẹ tuntun lórílẹ̀ èdè Nàìjíríà ṣàlàyé pé inú òun dùn pé wọ́n ti yọ sísan owó ìrànwọ́ epo, “subsidy” nínú ìṣúná ọdún yìí èyí tó fihàn pé owó ìrànwọ́ orí epo ti ròkun ìgbàgbé.

Lórí ọrọ̀ pàṣípààrọ̀ owó ilẹ̀ òkèèrè, Ààrẹ Tinubu sọ pé kò ní sí ọjà pàṣípààrọ̀ olójúméjì mọ́ nítorí pé bánkì àpapọ̀ lábẹ́ ìṣèjọba òun yóó wọ́gile.

Ààrẹ Buhari sọ̀rọ̀ ìdágbére fún àwọn ọmọ Nàìjíría

Fẹ́mi Akínṣọlá

Àwọn àgbàlagbà ló wí pé kò sí n tó ní ìbẹre tí kìí lópin, ere tí a dájọ́ ogún fún sísá a rẹ̀, n bọ̀ wá ku
ọ̀la .
Ìjọba Ààrẹ Buhari tó bẹrẹ pẹlú ọrọ̀ àkọkọ rẹ̀ sí àwọn ọmọ Nàìjíríà tí ń lọ sí òpin diẹdiẹ pẹ̀lú ọrọ̀ ìdágbéré Ààrẹ sí aráàlú.

Lórí ẹ̀rọ amóhùnmáwòrán ni Ààrẹ ti bá àwọn aráàlú sọ̀rọ̀ ní ìgbà ìkẹhìn.

Ààrẹ Buhari yóò gbé ìjọba kalẹ̀ fún Bola Ahmed Tinubu tí aráàlú dìbò yàn.

Ayẹyẹ ìgbéjọba kalẹ̀ yí yóó wáyé lọ́jọ́ Ajé tíí ṣe ọjọ́ Kọkàndínlọ́gbọ̀n oṣù yí .

Ṣáájú àsìkò yí ni Ààrẹ ti bá aráàlú sọ̀rọ̀,níbi tí ó dúpẹ́ lọ́wọ́ aráàlú fún àtìlẹ́yìn ìjọba rẹ̀ bẹ́ẹ̀ ló sì fi ìmoore rẹ̀ hàn ní pàápàá ádùrá aráàlú lásìkò tí ó wà nípò àìlera ní sáà rẹ̀ àkọ́kọ́.
Ààrẹ .gbóṣúbà fún ètò ìdìbò tó wáyé eléyìí tó júwe gẹ́gẹ́ bí èyí tí wọ́n fi tara tara díje rẹ̀ jùlọ nínú àkọsílẹ ìtàn ìdìbò Nàìjíríà.

Bákan náà ni Ààrẹ mẹ́nu ba ọ̀rọ̀ gbígbà fún ohunkohun tí ilé-ẹjọ́ bá sọ ní pàápàá lórí ọ̀rọ̀ èsì ìdìbò tó wáyé.

Ó ní ìlànà ètò ìdìbò Nàìjíríà fààyè é lẹ̀ fún gbígba ilé ẹjọ́ lọ tí àbájáde kò bá tẹ èèyàn lọ́rùn.

Ó ní ìdí rèé táwọn tí èsì ìdìbò kò tẹ́ lọ́rùn fi lánfààní láti kọrí sílé ẹjọ́.

Àmọ́ ó ní ” bó ti lè wù ki ìdájọ́ ilé ẹjọ́ le jẹ́,mo rọ gbogbo àwọn tí ọ̀rọ̀ kàn láti gba ìdájọ yìí pẹ̀lú ọkàn kan, kí ẹ sì pawọ́pọ̀ láti mú àgbéga bá Naijiria”
Lábẹ́ eléyìí, ààrẹ kan sáárá sí Bola Ahmed Tinubu tí aráàlú dìbò yàn gẹ́gẹ́ bí Ààrẹ.

Ó ṣàpèjúwe Tinubu gẹ́gẹ́ bí ẹni tó ní akitiyan tí ó sì ní ìfẹ́ ìlú lọ́kàn.

Buhari lóun ní ìgbàgbọ́ pé Tinubu yóó tẹ̀síwáju pẹlú ibi tí ìjọba òun bá ètò ìlú dé.

Ó ni Tinubu ni olùdíje tó pegedé jùlọ nínú àwọn olùdíje tó du ipò Ààrẹ.

Ó parí ọ̀rọ̀ rẹ̀ lórí Tinubu pé ”awọn aráàlú yàn dáadáa”
Lábẹ́ ètò ààbò,Ó ní ìjọba òun gbìyànjú láti mú àdínkù bá ìwà agbésùnmọ̀mí, jàǹdùkú, adigunjalè àti àwọn ìpèníjà mìíràn.

Ààrẹ sọ pé láti lè mú kí àwọn àṣeyọrí tóun ṣe tẹ̀síwájú, ó sọ fáráàlú pé ” ẹ gbọ́dọ̀ rí pé ẹ kò sùn gbàgbéra, kí ẹ sì pawọ́pọ̀ pẹ̀lú àwọn agbófinró”

Lábẹ́ ìjọba Ààrẹ, ní ìpèníjà nlá ni ààbò jẹ́ tí ọ̀gọ̀ọ̀rọ̀ aráàlú sì ní ó ku díẹ̀ káàtó pẹ̀lú bí Ààrẹ kò se kojú àwọn ìpèníjà bí ajínigbé àti
agbésùnmọ̀mí .

Ó jọ pé Ààrẹ náà gba àwọn kùdìẹ̀kudiẹ yìí nínú ọ̀rọ̀ rẹ̀ pẹ̀lú bó se ní òun ń bá àwọn òbí kẹ́dùn ọkàn lórí àwọn ”ọmọ tó wà ní iìgbèkùn” àti àwọn òbí ọrẹ àti ẹbí tí ó pàdánù ẹ̀mí àwọn èèyàn wọn nínú àwọn ìkọlù tí kò nídìí yìí.

Ààrẹ parí ọrọ̀ rẹ̀ lórí ààbò pe àwọn agbófinró ń ṣiṣẹ́ takuntakun láti ríi pé wọ́n tú àwọn tó wà ní ìgbèkùn sílẹ̀ láì sí ìpalára kankan fún wọn.

Ìjọba Nàìjíríà kéde ọjọ́ ìsinmi lẹ́nu iṣẹ́ fún ibúra fún Tinubu

Fẹ́mi Akínṣọlá

Ìjọba orílẹ-èdè Nàìjíríà ti kéde Ọjọ́ Kọkàndínlọ́gbọ̀n, Oṣù Karùn-ún, ọdún 2023 gẹ́gẹ́ bí ọjọ́ Ìsinmi fún àwọn aráàlú láti búrawọlé fún Ààrẹ tuntun tí wọ́n ṣẹ̀ṣẹ̀ dìbò yàn, Bola Ahmed Tinubu.

Mínísítà fún ọ̀rọ̀ abẹ́lé, Ọ̀gbẹ́ni Rauf Aregbesola tó kéde ọjọ́ ìsinmi náà, ní ọjọ́ náà wà fún ayẹyẹ ọjọ́ òmìnira Nàìjíríà.

Ṣaájú ni ọjọ́ náà jẹ́ ọjọ́ ìsinmi kí Ààrẹ Buhari tó sún Àyájọ́ Ọjọ́ òmìnira Nàìjíríà sí Ọjọ́ Kejìlá, Oṣù Kẹfà, ọdọọdún.

Àmọ́ kò ì tíì dájú bọ́yá àwọn aráàlú yóò tún gba ọjọ́ ìsinmi míràn ní ọjọ́ June 12.

Nígbà tí Ààrẹ Buhari sún ọjọ́ náà ní ọdún 2018 ní òun gbé ìgbésẹ̀ náà láti bu ọlá fún Moshood Abiola tó jáwé olúborí nínú ìdìbò ọdún June 12, 1993 àmọ́ tí ìjọba ológun dojú rẹ̀ bolẹ̀ nígbà náà.

Àwọn ẹṣọ́ aláàbò ní ohun gbogbo ló ti wà ní ṣẹpẹ́ fún ètò ìbúrawọlé tí yóó wáyé ní ìlú Àbújá.

Tinubu ni yóó jẹ́ Aàrẹ kẹrìndínlógún tí wọ́n yóó dìbò yàn gẹ́gẹ́ bí Aàrẹ ní ìjọba alágbádá ní orílẹ̀-èdè Nàìjíríà.

Ọwọ́ tẹ afurasí olè tó n jí orúkọ àwọn òkú ní ibojì

Fẹ́mi Akínṣọlá

Iléesẹ́ ọlọ́pàá ìpínlẹ̀ Kano kéde pé ọwọ́ òun ti tẹ arákùnrin ẹni ọdún mọ́kàndínlógún kan tó kúndùn láti má a yọ àwọn irin pẹlẹbẹ tí wọ́n kọ orúkọ àti ọjọ́ ikú àwọn òkú sí ní ibojì.

Agbẹnusọ fún iléeṣẹ́ ọlọ́pàá Kano, SP Abdullahi Kiyawa, sọ pé irin méjìdínlọ́gbọ̀n ni wọ́n rí gbà lọ́wọ́ afurasí náà lẹ́yìn tó kó wọn ní ilẹ̀ ìsìnkú Tudun Wada nílùú Kano.

Afurasí náà ni wọ́n ní ó jẹ́wọ́ fún àwọn ọlọ́pàá pé, aago mẹ́ta òru ni òun má ń lọ sí ilẹ̀ ìsìnkú láti jí àwọn irin náà.

Ó ní òun má ń ta àwọn irin náà fún àwọn alágbẹ̀dẹ tó ń fi wọ́n rọ àwọn nǹkan míràn.

Ìròyìn sọ pé N300 ló má a ń ta kílógíràmù irin kan.

SP Kiyawa sọ pé àwọn yóó gbé e lọ sílé ẹjọ́, ni kété ti ìwádìí bá parí lórí ẹ̀sùn ti wọ́n fi kàn án.

Òṣìṣẹ́ kan ní ilẹ̀ ìsìnkú, Magaji Adamu, tó ti ń ṣiṣẹ́ láti ọdún náà fún ọdún marundinlọgbọn sọ pé irú nǹkan báyìí ko jẹ tuntun.

Ó ní ọwọ́ ti tẹ irú olè bẹ́ẹ̀ ní ìgbà méjì, ní ilẹ̀ ìsìnkú tí òun ti ń ṣiṣẹ́ lásìkò tí wọ́n wá yọ àwọn irin pẹlẹbẹ tí wọ́n kọ orúkọ àti ọjọ́ ikú àwọn òkú sí.

“Kódà, ilé ẹjọ́ rán olè tí a kọ́kọ́ mú lọ sí ẹ̀wọn fún ọdún méjì .”

Arákùnrin Adamu sọ pé ìwà àrífín àti ẹgbin ni irú nǹkan báyìí jẹ́ sí àwọn òkú, àti fún ilẹ̀ ìsìnkú tó yẹ kó jẹ́ ibi ìsinmi fún àwọn ara tó ti fi ayé yìí sílẹ̀ .

Buhari foyè GCFR tó ga jùlọ dá Tinubu lọla,Shettima náà gba oyè GCON

Fẹ́mi Akínṣọlá

Àwọn àgbà bọ̀, wọ́n ní mọ̀kànmọ̀kàn loyè é kàn.
Muhammadu Buhari ti fi oyè Grand Commander of the Federal Republic GCFR, da Bola Ahmed Tinubu,Ààrẹ tí aráàlú dìbò yàn lọ́lá.

Ayẹyẹ ìfoyè dáni lọ́lá yìí wà lára àwọn ètò tí yóó wáyé ṣaájú ìbúrawọlé sípò fún Tinubu gẹ́gẹ́ bí Ààrẹ Kọkànlá orílẹ-èdè Nàìjíríà.

Tinubu àti Igbákejì rẹ̀ tí aráàlú dìbò yàn Kashim Shettima ni wọ́n fi oyè dá lọ́lá.

Orúkọ oyè ti Shettima ni Grand Commander of the Order of the Niger (GCON),

Nínú ọ̀rọ̀ rẹ̀ sí Ààrẹ Buhari lásìkò ìdánilọ́lá yìí ,Tinubu kan sáárá sí Ààrẹ Buhari tó sì ní òun dúpẹ́ pé ó rántí fi oyè GCFR dá olóògbé MKO Abiola lọ́lá lẹ́yìn ikú rẹ̀.

Tinubu sọ pé òun kò ní já ìrètí àwọn ọmọ Nàìjíríà tó fi ìgbàgbọ́ dìbò yan òun wọlé gẹ́gẹ́ bí Ààrẹ.

Ó ní ”àwọn aráàlú ti fi ẹ̀mí tán wa,Ẹ ti ṣe ipa ti yín gẹ́gẹ́ bí Ààrẹ.”

Ó ní báyìí tí ó ti wá kan òun láti sa aré yìí,”òun yóó sá aré náà dáadáa.”

Lọ́jọ́ Kọkàndínlọ́gbọ̀n oṣù karùn ún yìí ni Tinubu yóò gba ìbúrawọlé sípò gẹ́gẹ́ bí Ààrẹ Nàìjíríà.

Díẹ̀ ló kù kí tíá -gaàsì rán ogunlọ́gọ̀ akẹ́kọ̀ọ́ sọ́run àpàpàǹdodo l’Oṣogbo

Fẹ́mi Akínṣọlá

Títí dìgbà tí à ń kó ìròyìn yìí jọ, iléèwòsàn ni àwọn akẹ́kọ̀ọ́ márùndínlógójì ti Fakunle Comprehensive High School, tó wà lágbègbè Stadium, nílùú Oṣogbo, tí wọ́n forí lùgbàdì tíá-gaàsì táwọn ọlọ́pàá yìn láàárọ̀ ọjọ́ Ìṣẹ́gun, ọjọ́ kẹtàlélọ́gbọ̀n, oṣù Karùn-ún, ọdún yìí wa.

Ohun tí a gbọ́ ni pé àwọn ọlọ́pàá kògbérèégbè Mopol 39 Base, ti àgọ́ wọn wà nítòsí ilé ẹ̀kọ́ náà ni wọ́n ń ṣeré ìdárayá aláràárọ̀ tí wọ́n máa ń ṣe láti gbaradì fún ìṣẹ̀lẹ̀ pàjáwìrì.

Níbẹ̀ ni wọ́n ti yin tíá-gaàsì sókè, ṣùgbọ́n tí afẹ́fẹ́ gbé èéfín naa lọ sínú ilé-ẹ̀kọ́ Fakunle. Báyìí làwọn akẹ́kọ̀ọ́ kọọkan bẹ̀rẹ̀ sí í húkọ́, tí àwọn mí-ìn sì dákú.

Kíákíá làwọn ọ̀gá wọn pé àwọn òṣìṣẹ́ ìtọjú pàjàwìrì, O’Ambulance, tí wọ́n sì kó àwọn akẹ́kọ̀ọ́ náà lọ síléèwòsàn, wọ́n kó àwọn kan lọ sí ọsibítù tó wà nítòsí ilé ẹkọ́ yìí, wọ́n sì gbé àwọn kan lọ sí OSUNTHC.

Ojú-ẹsẹ̀ ni wọ́n ti pàṣẹ fún àwọn akẹ́kọ̀ọ́ yòókù láti máa lọ sílé wọn, ṣùgbọ́n nígbà táwọn mìíràn délé ni èéfín tí wọ́n ti fà símú náà tóó fara hàn, tí wọ́n sì gbé àwọn náà lọ sọ́sibítù.

Nígbà tó ń sọ̀rọ̀ lórí ìṣẹ̀lẹ̀ náà, Alukoro iléeṣẹ́ ọlọ́pàá l’Ọṣun, Yẹmisi Ọpalọla, tọrọ àforíjìn lọ́wọ́ àwọn tí wọ́n lùgbàdì ìṣẹ̀lẹ̀ náà.

Ó ní ìdárayá àràárọ̀ tí wọ́n máa ń ṣe làwọn ọlọ́pàá kògbérèégbè náà ń ṣe, àti pé irú rẹ̀ kò ní í ṣẹlẹ̀ mọ́.

Ọba méjì pàdánù ipò wọn ní ìpínlẹ̀ Kaduna

Ọrẹ Òtítọ́jù

Bó ṣe ku ọjọ́ díẹ̀ kó kúrò nípò gẹ́gẹ́ bíi Gómìnà ìpínlẹ̀ Kaduna, Malam Nasir El-Rufai ti pàṣẹ pé kí wọ́n gba adé, ọ̀pá-àṣẹ, ìrùkẹ̀rẹ̀ àti gbogbo ohun tó ní i ṣe pẹ̀lú nǹkan tí wọ́n fi lè dá àwọn ọba alayé méjì kan, Ọba Jonathan Paragua Zamuna àti Ọba Aliyu Illah Yamman, tí wọ́n ń ṣàkóso lórí agbègbè Pirigi àti Arak, ní ìpínlẹ̀ náà mọ́ lọ́wọ́ wọ́n ní kíá .

Lórí ẹ̀rọ ayélujára tó jẹ́ ti Gomina Nasir El-Rufai lo ti kọkọ kede yiyọ awọn ọba mejeeji ọhun nipo fawọn araalu, ko too di pe Hajiya Umma Ahmed to jẹ Kọmiṣanna fun ọrọ ijọba ibilẹ ati fifi eeyan joye niluu naa tun fidi rẹ mulẹ, to si sọ pe yiyọ awọn ọba alaye mejeeji naa bẹrẹ lati lọjọ Aje, Mọnde, ọjọ kejilelogun, oṣu Karun-un, ọdun 2023 yii.

El-Rufai kọ ọ́ sórí ẹ̀rọ ayélujára rẹ pe ‘Ijọba ipinlẹ Kaduna n fi akoko yii sọ fawọn araalu gbogbo pe Gomina Nasir El-Rufai ti bu ọwọ lu yiyọ awọn ọba alaye mejeeji yii, Ọba Jonathan Paragua Zamuna ati Ọba Aliyu Illah Yamman, ti wọn n ṣakoso lori agbegbe Pirigi ati Arak, nipinlẹ Kaduna, bẹrẹ lati ọjọ Aje, Mọnde, ọjọ kejilelogun, oṣu Karun-un, ọdun yii”.

Kọmiṣanna ọhun ni igbesẹ tijọba ipinlẹ naa gbe wa ni ibamu pẹlu ofin to gbe jijẹ oye ọba kalẹ nipinlẹ naa. Ti wọn si ti yan olori agbegbe Garun Karunma, Ọgbẹni Babangida Sule, ko maa dari agbegbe Piriga, titi digba ti wọn yoo fi yan olori tuntun sipo naa. Nigba ti Ọgbẹni Gomna Ahmadu to jẹ akọwe agba ilu Arak, yoo maa dari ilu Arak titi digba tijọba yoo fi yan ẹlomiran.

Ẹsun ti won fi kan wọn ni pe Ọba Illyah Yammah fi awọn oloye mẹrin kan jẹ lai jẹ pe o tẹle awọn ilana to yẹ lori ọrọ oye awọn eeyan naa. Ati pe, ki i gbe inu ilu to n ṣakoso lori rẹ rara.

Ni ti Ọba Jonathan Zamuna, ẹṣẹ toun ṣẹni pe ko mojuto akooso ilu naa rara debii pe ija igboro kan bẹ silẹ níbẹ, to si mu ọpọ ẹmi awọn araalu naa.

Wọn fi kun un pe ọba alaye naa ki i gbe inu ilu to ti jẹ ọba naa rara eyi tawọn alaṣẹ ijoba ipinlẹ naa sọ pe ki i ṣohun to daa rara.

Bẹ́ ò bá gbàgbé, àìpẹ yìí ni Gómìnà Nasir El-Rufai sọ pé ìjọba òun kò ní í yé lé àwọn ọ̀bàyéjẹ́ kọ̀ọ̀kan tí wọ́n wà lẹ́nu iṣẹ́ ìjọba ìpínlẹ̀ náà danu, àti pé títí di ọjọ́ tóun yóó lò gbẹ̀yìn nínú ìsàkóso òun lòun yóò fi máa wó àwọn ilé kọ̀ọ̀kan tí wọn kò wà ní ìbámu àti ìlànà iìkọ́lé ìpínlẹ̀ náà dànù báyìí.

Ìgbẹ̀jọ ẹ̀hónú ìdìbò Ààrẹ yòó tẹ̀síwájú lẹ́yìn ìbúrawọlé Ààrẹ tuntun

Fẹ́mi Akínṣọlá

Ìgbìmọ̀ tó ń gbẹ́jọ́ awuyewuye èsì ìdìbò Ààrẹ Nàìjíríà ti sọ pé káwọn tó tẹ̀síwájú padà lórí ìgbẹ́jọ́ di lẹ́yìn ìbúrawọlé sípò Bola Ahmed Tinubu.

Ìròyìn yìí jẹyọ lẹ́yìn ti àwọn alátakò Tinubu ti ṣáájú bèèrè pé kí ilé ẹjọ́ ṣe àfihàn ìgbẹ́jọ́ náà lórí amóhùnmáwòrán tí ilé ẹjọ́ sì wọ́gilé àbá tí wọ́n mú wá yìí.

Ohun tí eléyìí túmọ̀ sí báyìí ni pé Tinubu yóó ti wà lórí ipò ààrẹ lásìkò tí igbẹjọ yii bá ń wáyé.

Igbẹjọ náà ti tó bí ọsẹ méjì kọjá díẹ̀ tó bẹrẹ tó sì lè tó oṣù mẹta kí wọ́n tó kasẹ ẹjọ́ náà nilẹ.

Àwọn alatako Atiku Abubakar àti Peter Obi ló lewaju nínú àwọn tó láwọn fẹ́ kí ilé ẹjọ́ wọgile èsì ìbò tó gbé Tinubu wọlẹ .

Láàyè arawọn lọtọọtọ sì ni wọ́n láwọn fẹ́ kí adájọ kéde àwọn gẹgẹ bí oludije tó jáwé olúborí.

Ní ọjọ́ Ajé tíí ṣe jọ kọkandinlọgbọn oṣù Kaarun ni iburawọle sípò Tinubu yóò wáyé ní olú ìlú Nàìjíríà tíí ṣe Abuja.

Wọ́n fẹ́ bá àjọṣepọ̀ gómìnà Ganduje àti Tinubu jẹ́ ni – Ìjọba Kano

Fẹ́mi Akínṣọlá

Olójú ò ní-ín yajú rẹ sílẹ̀ kí tàlùbọ̀ ó yí wọ̀ ọ́.
Ìjọba ìpínlẹ Kano ti bu ẹnu àtẹ lu bí àwọn kan ṣe fẹ́ bá ìbásepọ tó wà láàárín Gómìnà ìpínlẹ Kano àti Ààrẹ ti wọ́n dìbò yàn, Bola Ahmed Tinubu.

Ìjọba Kano ní àwọn ènìyàn tí kò ní ìtẹ́lọ́rùn ni wọ́n fẹ́ bá ìjọba tuntun náà jẹ́.

Wọ́n ní àwọn tí wọ́n fi ẹ̀sùn kan náà ń pín ọ̀rọ̀ tí wọ́n sọ lórí fóònù láàrin Gómìnà Umar Ganduje àti Ibrahim Masari.

Gómìnà náà ní ayédèrú ni ohùn náà, tí kò sì òtítọ́ nínú ìròyìn tó ń káàkiri lórí ẹ̀rọ ayélujára.

Nínú ayédèrú ìròyìn náà ni àwọn méjèèjì tí ń sọ̀rọ̀ nípa ìjíròrò tó wáyé láàárín Tinubu àti adarí ẹgbẹ́ òṣèlú NNPP, Rabiu Kwankwaso.

Ìjọba ìpínlẹ Kano ní àwọn èèyàn tó ti gba owó láti bá nǹkan jẹ́ ló ń pín àwọn ọ̀rọ̀ náà lórí ẹ̀rọ ayélujára.

Wọ́n ní àwọn kò ní gbà àwọn ènìyàn yìí láàyè láti ba ìjọba tó ń bọ̀ yìí jẹ́.

Ní May 29 ni ìbúrawọlé yóò wáyé fún Bola Ahmed Tinubu gẹ́gẹ́ bí Ààrẹ Kẹrìndínlógún tí wọ́n dìbò yàn ní Nàìjíríà