Fásitì Tech-U pààrọ̀ orúkọ sí Abíọ́lá Ajímọ̀bi –Ṣèyí Mákindé

Ọrẹ Òtítọ́jù

Ṣé àwọn àgbà ní aríṣe la rí kà, àṣeélẹ̀ gàn-an sì làbọ̀ wá á bá.
Gómìnà ìpínlẹ̀ Ọ̀yọ́ , Ṣèyí Mákindé ti dá Gómìnà tẹlẹ tó doloogbe lọlá nípa yiyi orúkọ Fásitì padà sí orúkọ Abiola Ajimobi.

Fásitì ìmọ àwọn oniṣẹ ọwọ́ tí wọ́n pé orúkọ rẹ̀ ní Tech-u ni wọ́n yípadà sí orúkọ Abiola Ajimobi.

Makinde lo sọ eyi lasiko to n ba awọn akẹkọjade sọrọ ni ibi ayẹyẹ ikẹkọjade ti ẹlẹẹkeji ni fasiti naa.

Gomina ọhun ni gbogbo nnkan ni asiko wa fun asiko lati lawari nnkan, asiko lati wo ohun to padanu.
Bakan naa lo ṣalaye wi pe gbogbo ẹda lo n gbimọ lati mu imọ rere rẹ ṣẹ lagbaye.

O fikun un pe ẹẹmẹta ni oun dije dupo gẹgẹ bi gomina ti oun si fidi rẹmi, amọ ẹlẹkẹrin ni oun jawe olubori.

Gomina Makinde tun ṣalaye fun awọn olugbọ rẹ igbesẹ to gbe lati ri iṣẹ ni ileeṣẹ iwa epo Shell Oil company, lati bi oun ṣe lakaka lati di ipo gomina mu ni ipinlẹ Ọyọ

Gómìnà náà wá rọ àwọn akẹ́kọ̀ọ́ láti fojú sí ìwé wọn kí wọ́n sì tún gbìyànjú láti jẹ́ ẹni tó ń gbani sí iṣẹ́, kí wọ́n yé é wá iṣẹ́ kiri.

Gbogbo iṣẹ́ Arẹgbẹṣọla tí Oyetọla pa tì ni mo máa ṣe – Adeleke

Ọrẹ Òtítọ́jù

Gómìnà ìpínlẹ̀ Ọṣu6n, Sẹ́nátọ̀ Ademọla Adeleke, ti sọ pé gbogbo àwọn iṣẹ́ àkànṣe tíjọba Ọ̀gbẹ́ni Rauf Arẹgbẹṣọla dáwọ lé, èyí tó sì yẹ kí ìjọba Alhaji Gboyega Oyetọla parí, ṣùgbọ́n tí kò ṣe, lòun yóò ṣe láṣeyọrí.

O ni lara awọn nnkan ti oun ṣeleri fun awọn araalu lasiko ipolongo ibo oun ni pe oun ko ni i pa iṣẹ kankan ti, oun si ti bẹrẹ igbesẹ lori awọn iṣẹ naa.

Nibi eto siṣi ọfiisi iwe irinna, pasipọọtu, eyi tileeṣẹ ọrọ abẹle lorileede yii, labẹ Ọgbẹni Arẹgbẹṣọla, kọ siluu Ileṣa, to waye lọjọ Iṣẹgun, Tusidee, ọsẹ yii, ni Adeleke ti sọ pe bi awọn eeyan ipinlẹ Ọṣun ṣe fẹran Arẹgbẹṣọla nigba to jẹ gomina naa ni wọn ṣe fẹran oun naa bayii.

O ni, “Ẹgbẹ oṣelu yoowu ti o ba wa, ti o ba ti ri nnkan itẹsiwaju, o gbọdọ tẹsiwaju ninu ẹ. Ẹni ti awọn araalu feran ni Arẹgbẹṣọla, mo maa tẹsiwaju ninu awọn iṣẹ rere to ṣe silẹ l’Ọṣun”.

Gomina Adeleke waa fi da Arẹgbẹṣọla loju pe ipinlẹ rẹ ni ipinlẹ Ọṣun, ko si si ẹnikankan to le le e nibẹ. O ni oun yoo ko lọ sinu ile ijọba laipẹ, iyẹn ti oun ba ti ṣe awọn atunṣe ibẹ tan, koda, Arẹgbẹṣọla ni yoo ṣi ile naa fun oun.

Ninu ọrọ tiẹ, Ọgbẹni Arẹgbẹṣọla dupẹ lọwọ Gomina Adeleke fun apọnle to fun un nipa kiko gbogbo awọn abẹṣinkawọ rẹ wa sibi eto naa niluu Ileṣa, lai sẹ pe awọn jọ jẹ ọmọ ẹgbẹ oṣelu kan naa.

O ṣalaye pe ọfiisi naa wa lati ran awọn ọfiisi ti wọn ti n ṣeto iwe irinna to wa kaakiri lọwọ ni, o ni wọn yoo maa ya fọto nibẹ, wọn yoo si maa gba akọsilẹ awọn to ba nilo iwe irinna silẹ nibẹ lati mu ki igbesẹ naa tubọ ya kiakia si i.

Arẹgbẹṣọla rọ àwọn òṣìṣẹ́ àjọ iwọle-wọde àwọn àjèjì láti ṣiṣẹ́ pẹ̀lú ìjọba ìpínlẹ̀ Ọ̀ṣun, láti lè fòpin sí ìwọlé wọde àwọn àjèjì latawọn orílẹ-èdè míràn wá sínú ìpínlẹ̀ Ọ̀ṣun.

Ohun tá a mọ̀ nípa ìyá ọlọ́mọ kan tí wọ́n bá òkú rẹ̀ nílé ìjọsìn Ondo rèé

Fẹ́mi Akínṣọlá

Bí òpin aye bá ti ń kànkùn gbọ̀n gbọ̀n gbọ̀n,onírúurú la ó má a gbọ́ sétí,èyí ló bí ìròyìn bí Pásítọ̀ ìjọ Oke-Irapada ní ìlú Alade, ìjọba ìbílẹ̀ Idanre, ìpínlẹ̀ Ondo, Kayode Salami bó ti ṣe kó sí gbagà ọlọ́pàá fẹ́sùn ìfipábánilòpọ̀ àti pípa arábìnrin kan.

Salami, ẹni ọdún mẹ́tàdínlógójì ti wà ní àháma àwọn ọlọ́pàá báyìí látàrí bí wọ́n ṣe bá òkú arábìnrin kan, Adejoke Oloje ní ilé ìjọsìn rẹ̀.

Olóògbé Adejoke Oloje ni ìròyìn ní ó kó lọ sí ilé ìjọsìn náà láti máa gbé láti ìbẹ̀rẹ̀ oṣù kìíní ọdún yìí pẹ̀lú ọmọ rẹ̀, ọmọ oṣù mọ́kànlá lọ́wọ́.

Adejoke àti àbúrò rẹ̀ kan, Aderonke ni wọ́n ní wọ́n jọ kọ́kọ́ lọ sí ilé ìjọsìn náà fún ìjọ́sìn kí Adejoke tó padà lọ sílé ìjọsìn láti máa lọ gbé.

Nígbà tí ìyá Adejoke tó ń bá àwọn akọ̀ròyìn sọ̀rọ̀, Deborah ní ọmọ òun, Adejoke wá ṣe ìbẹ̀wò sí òun ní ìlú Idanre ni àmọ́ tó ṣàdédé kó ẹrù rẹ̀ jáde kúrò nílé ní ọ̀sán kan òru kan láìmọ̀ ibi tó lọ.

Ó ní nígbà tí òun ṣe ìwádìí ni òun ṣe àwárí rẹ̀ pé ilé ìjọsìn náà ní ọmọ òun wà àmọ́ nígbà tí òun débẹ̀ ọmọ òun kọ̀ láti tẹ̀lé òun padà sílé.

“Mo pè é ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìgbà láti mọ ibi tó wà ṣùgbọ́n kò gbé ago rẹ̀ àmọ́ ènìyàn kan sọ fún mi ní ọjọ́ kan pé àwọn ri ní Alade pẹ̀lú Aderonke.”

“Nígbà tí mo pe Aderonke ló sọ fún mi pé ilé ìjọsìn ni Adejoke wà kìí ṣe ọ̀dọ̀ òun.”

“Mo lọ sí ilé ìjọsìn náà láti wa lọ àmọ́ nígbà tí mo dé ọ̀dọ̀ rẹ̀ ó ṣàlàyé pé òun kò ní oúnjẹ nílé mo sì ṣèlèrí láti bá gbé oúnjẹ wá ní ọjọ́ kejì.”

“Mo bẹ́ẹ̀ pé kó kúrò ní ilé ìjọsìn náà ṣùgbọ́n ó kọ̀ jálẹ̀ pé òun kò ní tẹ̀lé mi.”

Deborah ní nígbà tí òun máa dé ilé ìjọsìn náà ní ọjọ́ kejì ní nǹkan bíi aago márùn-ún ìrọ̀lẹ́ gẹ́gẹ́ bí òun ṣe ṣèlérí, òun kàn ń gbọ́ igbe ọmọọmọ òun ni tó ń sunkún rara.

Ó fi kun pé bí òun ṣe súnmọ́ ibẹ̀ láti mọ nǹkan tó ń ṣẹlẹ̀ ní òun ri pé ilẹ̀kùn wà ní títì pa, tí òun sì fagbára já ìlẹ̀kùn náà àmọ́ ìyàlẹ́nu lọ jẹ́ fún òun láti rí ọmọ òun nílẹ̀ gbalaja.

“Mo bá ọmọ mi nílẹ̀ tí wọ́n bọ́ pátá nídìí rẹ̀ àmọ́ wọn ò bọ́ pátá náà tán, wọ́n bọ dé ibi ẹsẹ̀ rẹ̀ tí mo sì ké gbàjarè fún ìrànlọ́wọ́.”

Ó tẹ̀síwájú pé ìgbà tí àwọn dé ilé ìwòsàn, àwọn dókítà sọ fún òun pé ọmọ òun ti pàdánù ẹ̀mí rẹ̀ tí òun sì gba àgọ́ ọlọ́pàá Idanre lọ láti lọ fẹjọ́ sùn.

“Lẹ́sẹ̀kẹsẹ̀ ni àwọn ọlọ́pàá Idanre nawọ́ gán pásítọ̀ náà, mo sì ṣe àkíyèsí pé ṣòkòtò pásítọ̀ náà ya lábẹ́ nígbà tí àwọn ọlọ́pàá nawọ́ gan.”

“Ó jẹ́ ohun ìbànújẹ́ fún ìdílé wa nítorí ó ní ọmọ oṣù mọ́kànlá lọ́wọ́ kí ikú òjijì yìí tó dé, ẹni tó bá ṣiṣẹ́ ibi yìí gbọ́dọ̀ fojú winá òfin.”

Nígbà tó ń sọ tẹnu rẹ̀, Pásítọ̀ Salami ní òun kò mọ nǹkankan nípa ikú Adejoke àti pé nípasẹ̀ Aderonke ni òun fi mọ̀ ọ́n.

Pásítọ̀ Salami lẹ́yìn ọjọ́ kejì tí wọ́n wá sílé ìjọsìn òun ni Adejoke padà wá bá òun pé òun fẹ́ máa gbé ní ilé ìjọsìn náà títí tí òun fi máa rí ibi tí òun máa gbé.

Ó ní òun gbà láti fun-un ní ọkàn nínú àwọn yàrá méjì tó wà nínú ilé ìjọsìn àmọ́ òun kò bèèrè nǹkan tó wáyé láàárín òun Aderonke tó fi fẹ́ máa wá gbé ilé ìjọsìn.

“Ilẹ̀kùn àbáwọlé kan ló wọ yàrá èmi àti yàrá tó ń lò nítorí náà mo máa ń ri tí mo bá ń jáde tàbí wọlé.”

Ó fi kun pé òun àti Adejoke jọ ṣe ìṣọ́ òru ní ó ku ọ̀la tí ìṣẹ̀lẹ̀ náà wáyé, tí òun àti ẹ̀ sì tún ríra kí òun tó máa lọ sí ibi iṣẹ́ wẹ́dà tí òun ń ṣe.

“Ní nǹkan bíi aago méjì ọ̀sán ló wá síbi iṣẹ́ mi láti wá gba iná sí fóònù rẹ̀, tó sì kúrò ní nǹkan bíi aago mẹ́rìn ìrọ̀lẹ́.”

Pásítọ̀ Salami ní tí òun bá ní nǹkan ṣe ni òun máa ń lo yàrá tó wà ní ilé ìjọsìn náà nítorí òun àti àwọn ẹbí òun ní ibi tí àwọn ń gbé nítorí náà òun kò mọ nǹkankan nípa ikú ọmọbìnrin náà.

“Mi ò fipá ba lòpọ̀, mi ò mọ nǹkankan nípa ikú rẹ̀.”

Nígbà tó ń fìdí ìṣẹ̀lẹ̀ náà múlẹ̀, agbẹnusọ ọlọ́pàá Ondo, Funmilayo Odunlami ní ẹjọ́ náà ti wà ní ìlú Akure fún ìwádìí tó péye.

Àparò kan ò jùkan lọ níjọba a mi- Mákindé

Fẹ́mi Akínṣọlá

Gómìnà ìpínlẹ̀ Ọ̀yọ́, Ẹnjinnia Ṣèyí Mákindé, ti fi àwọn ọ̀dọ́ lọ́kàn balẹ̀ pé wíwọlé tí òun wọlé ìdìbò fún sáà kejì nípò Gómìnà yìí yóó ṣi ọ̀nà àṣeyọrí fún wọn.

Níbi àríyá tí wọ́n ṣe láti ṣàjọyọ̀ bí Gómìnà Mákindé ṣe wọlé ìdìbò fún sáà kejì ló ti sọ̀rọ̀ náà níléègbafẹ́ Ìlàjì Hotel and Resort, tó wà ládùgbóò Àkánrán, n’Íbàdàn, lọ́jọ́ Ìṣẹ́gun, ọ̀sẹ̀ yìí.

Gẹ́gẹ́ bí ó ṣe sọ, “Àparò
kan kò ga ju ọ̀kan lọ mọ́ níìpínlẹ̀ Òyọ́ lọ́wọ́ tá a wà yìí, àwọn àparò tí wọ́n gorí ebè láti fi han gbogbo ayé pé àwọn ga ju ará yòókù lọ, èmi Ṣèyí Mákindé ti fi òkò nlá lé wọn kúrò lórí ebè, bákan náà ni gbogbo wá rí báyìí.

Ó kan sáárá sí Olùdásílẹ̀ iléègbafẹ́ náà, Ẹnjinnia Dọ̀tun Sanusi, fún ipa tó kó nínú ìdìbò tó gbé e wọlé. Bẹ́ẹ̀ ló dúpẹ lọ́wọ́ àwọn ẹlẹ́sìnjẹ̀sìn gbogbo fún àtìlẹ́yìn tí wọ́n ṣe fún un lásìkò ìdìbò náà láì fi ti ẹsìn ṣe.

Bákan náà ló fi àwọn èèyàn ti kò dìbò fún un lọ́kàn balẹ̀ pé òun kò ní ín ránró, kódà òun ti ṣetán láti gbà wọ́n mọ́ra nínú ìṣèjọba òun.

Lára àwọn tó péjú síbi ayẹyẹ ọhún ni adarí ẹgbẹ́ àwọn ọmọlẹ́yìn Jésù (CAN), àwọn Mùsùlùmí, ẹgbẹ́ àwọn òǹtàjà, ẹlẹ́ṣin ìbílẹ̀ àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ.

Ààwẹ̀ Ramadan wọlé dé! Máa ṣàkíyèsí àwọn nǹkan wọ̀nyí nínú oṣù ọlọ́rẹ

Fẹ́mi Akínṣọlá

Ààwẹ̀ Ramadan ọdún 2023 dé, bẹ́ẹ̀ kúkú kẹ̀kẹ̀ rẹ̀ sì ti gbòde bí ọ ṣe bẹ̀rẹ̀ nínú osù kẹta òǹkà ti òyìnbó yìí.

Èyí wáyé lẹ́yìn tí ìgbìmọ̀ tó ń ṣọ yíyọ oṣù ààwẹ̀ Ramadan ní Nàìjíríà, kéde pé àwọn ti rí oṣù láwọn ìpínlẹ̀ kan.

Gbogbo wà la mọ̀ pé ọgbọ̀n, tàbí ọ̀kàndínlọ́gbọ̀n ọjọ́ gbáko ni ààwẹ Ramdan fi má ń wáyé, èyí tó mú kí ètò jíjẹ àti mímu jẹ́ pàtàkì nínú oṣù náà.

Kìí kàn án ṣe oúnjẹ lásán, ó sẹ kókó láti jẹ oúnjẹ àti mu omi lọ́nà tó yẹ, tó sì bá àgọ́ ara mu, kí okun lè wà fún ààwẹ gbígbà.
Oríṣìí oúnjẹ méjì ni jíjẹ lásìkò ààwẹ Ramadan, lójoojúmọ́.

Àwọn oúnjẹ náà ni wọ́n ń pè ní Suhoor (Yorùbá ń pè é ní Sààrì), àti Iftar (Ìṣínu) ní ìrọ̀lẹ́. Oúnjẹ fún Suhoor gbọdọ̀ jẹ́ èyí tó lè fún ọ ní okun láti òwúrọ̀ di ìrọ̀lẹ́ tí ìṣínu yóó wáyé.

Àwọn nǹkan tó lè mú kí èèyàn já ààwẹ rẹ̀
Lásìkò àwẹ Ramadan, dandan ni fún àwọn Mùsùlùmí láti yago fún jíjẹ àti mímu, tó fi mọ́ àwọn nǹkan fàájì láti àárọ̀ di ìrọ̀lẹ́. Ṣùgbọ́n ṣá, èèyàn lè já ààwẹ rẹ̀ nítorí àwọn ìdí kan.

Gẹ́gẹ́ bí àkọsílẹ̀ nínú Kùràánì, àwọn tó bá ní àìsàn tó sì nílò kí wọ́n ó lo òògùn, àwọn arúgbó, àwọn tó wà lẹ́nu ìrìnàjò, aláboyún, obìnrin tó ń fún ọmọ ní ọyàn, tó fi mọ́ àwọn ọmọdé tí kò tíì bàlágà, lè yàn láti má gba àwẹ – papàá tó bá lè ní ipa tí kò dára lórí ìlera wọn.

Bákan náà obìnrin lè já ààwẹ rẹ̀ tí nǹkan oṣù rẹ̀ bá bẹ̀rẹ̀ lààrin àsìkò tó ń gbààwẹ̀

Àwọ n tí ọrọ̀ kan sì lè padà gba àwọn ọjọ́ ààwẹ tí wọ́n pàdánù lọ́jọ́ iwájú.

Ìlànà tí àwọn Mùsùlùmí ń gbà ṣínu yàtọ̀ ní orílẹ̀-èdè kọ̀ọ̀kan
Ní àwọn ibì kan, àṣà wọn ni láti ṣínu ní ilé olórí ẹbí wọn, tàbí ẹni tó dàgbà jù nínú ẹbí.

Oúnjẹ ní wọ́n ní àwọn kan fi má a ń ṣínu. Ṣùgbọ́n, ní àwọn orílẹ̀-èdè bí i UAE, oúnjẹ onípele mẹ́ta tàbí jù bẹ́ẹ̀ lọ ni wọ́n fi ń ṣínu.

Oṣù Ramadan gbajúmọ̀ gẹ́gẹ́ bí oṣù ọlọ́rẹ
Lásìkò yìí, ọ̀pọ̀ Mùsùlùmí ló má a ń ṣe iṣẹ́ àánú àti ìtanilọ́rẹ bí i fífún àwọn tí kò ní, ní oúnjẹ àti owó.

Ìgbésẹ̀ yìí, Zakat, jẹ́ ọ̀kan lára òpó márùn-ún tó gbé ẹ̀sìn Islam dúró.

Ọdún ìtúnu ààwẹ, Eid, ló má a ń gbẹ̀yìn Ramadan
Eid al-Fitr, tó túmọ̀ sí ìtúnu ààwẹ, tàbí àsè ìṣínu ààwẹ, má a ń wáyé fún ọjọ́ mẹ́ta tó kẹ́hìn ààwẹ Ramadan.

Ní kété tí wọ́n bá ti rí oṣù tuntun lójú ọ̀run ni ìtúnu ààwẹ má a ń bẹ̀rẹ̀.

Èyí tó mú kí ọjọ́ ìtúnu yàtọ̀ láti orílẹ-èdè kan, sí orílẹ-èdè míìràn ní àgbáyé, bó tilẹ̀ jẹ́ pé kìí ju ọjọ́ kan sí méjì tó má a ń wà láàrin wọn.

Ǹ jẹ́ ní báyìí tí àwọn Mùsùlùmí jákèjádò Orílẹ̀ yìí ti wà ní ìkáraró, ó wá yẹ kí à ṣàmúlò ẹ̀kọ́ inú oṣù ààwẹ̀ ọ̀hún, láti fọ tọkàntara wa mọ́ kangá kúò níbi àwọn ìwà burúkú tó lè tapo sí àṣọ àlà a wa gẹ́gẹ̀ bí i ẹlẹ́sìn mùsùlùmí.
Ó yẹ kí á gbìyànjú nawọ́ ìfẹ́ sí àwọn èèyàn ju tàtẹ̀yìnwá lọ ,yálà ni àyíká a wa tàbí ní àwọn agbègbè mìíràn tí a bá ti gbọ́ pé wọ́n nílò ìrànwọ́,kí à sì sà fún ṣekárími, kí láádá a wa lè kún kẹ́kẹ́.
Kí Ọlọ́run Ọba Àlekèọlá gbàá lẹ́sìn lọ́wọ́ ọ wa.

Ààwẹ̀ Mùsùlùmí bẹ̀rẹ̀ lónìí, Sultan ti Sokoto kédè!

Fẹ́mi Akínṣọlá

Ààrẹ ìgbìmọ̀ àpapọ̀ fún àwọn ẹlẹ́sìn Islam àti Sultan ti Sokoto, Muhammad Sa’ad Abubakar ti fi àrídájú hàn wí pé wọ́n ti rí Oṣù tuntun nínú àwọn sánmọ́ọ̀ èyiùn Òṣùpá èyí tó ń sàmì ìbẹ̀rẹ̀
Oṣù alápọ̀ọ́nlé tí Ramadan 1444AH.

Nínú atẹjade kan tó jáde lójú òpó abẹ́yẹfò ìgbìmọ̀ tó ń bójú tó rírí òṣùpá ní Nàìjíríà, Sultan ti Sokoto pé gbogbo Mùsùlùmí jákèjádò Nàìjíríà láti bẹ̀rẹ̀ Ààwẹ̀ gbígbà ní Ọjọ́bọ, ọjọ́ kẹtàlélógún oṣù kẹta, ọdún 2023 .

Gẹ́gẹ́ bó ṣe jẹ́ pé orílẹ-èdè Nàìjíríà ṣẹ̀ṣẹ̀ ń parí ètò ìdìbò ni, Sultan ti Sókótó tún késí àwọn Mùsùlùmí Nàìjíría láti Sàdúrà fún àṣeyọrí àwọn adarí tuntun tí wọ́n dìbò yàn.

Ìtàn ayé Seyi Makinde, gómìnà kejì tó wọlé fún sáà kejì l‘Ọ́yọ̀ ọ́

Fẹ́mi Akínṣọlá

Orí tí yóó dádé,ọrùn tí yóó lèjìgbà ìlẹ̀kẹ̀,ìbàdí tí yóó lo mọ́sàajì aṣọ ọba tí í taná yanranyanran, inú agogo idẹ ní ti í wá.
Bíntín ladáhunṣe tó mewéere, gbogbo wa lòpè nípa àkúlẹ̀yàn.
Àṣamọ̀ yìí ló fọhùn fún Gómìnà tuntun àyánrán Mákindé tí ìlú tún fìbò gbé sípò fún sáà kejì ẹni tí wọ́n bí ní ọjọ́ kẹẹ̀dọ́gbọ̀n oṣù Kejìlá ọdún 1967 sínú ìdílé Pà á Ọlátúbọ̀sún Mákindé àti Madam Abigail Mákindé ti agboolé Àìgbọ́fá ní Oja’ba, Ìbàdàn, ìpínlẹ̀ Ọ̀yọ́.

Ó lọ sí ilé ẹ̀kọ́ alákọ̀ọ́bẹ̀rẹ̀ ‘Michael’s Primary School,’ Yemetu nílùú Ìbàdàn àti ‘Bishop Phillips Academy,’ Iwo Road Ibadan.

Ṣèyí Mákindé lọ ilé ẹ̀kọ́ gíga Fásitì ìpínlẹ̀ Èkó ní Akoka Yaba, níbi tí ó ti kẹ́kọ̀ọ́ gboyè ìmọ̀ nípa ẹ̀rọ iná mọ̀nàmọ́ná, ‘Electrical Engineering’ lọ́dún 1990.

Bákan náà ló kẹ́kọ̀ọ́ gboyè ìmọ nípa àmójútó àwọn ilé-iṣẹ́ ńlá, ‘Industrial Control Services’ ni Houston, Texas lórílẹ̀ èdè Amẹ́ríkà lọ́dún 1998.

Ó tún lọ sílé ẹkọ ìmọ nípa ìdàgbàsókè èsì ìṣirò, ‘Development of Analytical Competence’ ní ilé ẹ̀kọ́ fún i ìdókoòwò ní ìpínlẹ̀ Èkó (tí ó ti di Fásitì àpapọ̀ ilẹ̀ Adúláwọ̀ báyìí) lọ́dún 1999.

Ó kẹ́kọ̀ọ́ nípa àyẹ̀wò epo rọ̀bì ilé ẹ̀kọ́ ‘Jiskoot Auto Control Training Centre’, Kent lórílẹ̀ èdè England lọ́dún 2002.

Bákan náà ló lọ ilé ẹ̀kọ́ ìmọ nípa bí a ṣe ń yanjú àwọn ìṣòro ìdókoòwò ní ilé ẹ̀kọ́ gíga ‘Massachusetts Institute of Technology,’ lórílẹ̀ èdè Amẹ́ríkà lọ́dún 2005.

Mákindé ṣiṣẹ́ pẹ̀lú iléeṣẹ́ epo rọ̀bì ‘Shell Petroleum Development Company’ fún ọdún méjì láti 1990 sí 1992 gẹ́gẹ́ bíi Onímọ̀ ẹ̀rọ.

Lẹ́yìn èyí ló ṣiṣẹ́ fún iléeṣẹ́ ‘Rebold International Limited’ gẹ́gẹ́ bíi Onímọ̀ẹ̀rọ àti igbákejì alámòójútó láàrin ọdún 1992 sí 1997.

Lọ́dún 1997 ni Mákindé bẹ̀rẹ̀ iṣẹ́ aládàáni ti ẹ̀ gangan tí ó pe orúkọ rẹ̀ ní, ‘Makon Engineering and Technical Services Limited (METS) lẹ́yìn tí ó ti ṣiṣẹ́ pọ̀ pẹ̀lú àwọn ọ̀kan ò jọ̀ kan iléeṣẹ́ epo rọ̀bì fún ọdún márún un gbáko.

Lẹ́yìn ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọdún tí iṣẹ́ àdáni rẹ̀ bẹ̀rẹ̀ ni Mákindé darapọ̀ mọ́ ọ̀rọ̀ òṣèlú.

Oríṣiríṣi ẹgbẹ́ òṣèlú ló darapọ̀ mọ́, kí ó tó di pé ó di ọmọ oyè fún ẹgbẹ́ òṣèlú ‘People’s Democratic Party (PDP)’ lọ́jọ́ kọkàndínlọ́gbọ̀n oṣù kẹsàn án ọdún 2018.

Mákindé sì ló jáwé olúborí nínú ètò ìdìbò sí ipò Gómìnà tí ó wáyé lọ́jọ́ kẹtàlélógún oṣù Kejì ọdún 2019, pẹ̀lú ònkà ìbò 515, 621.

Orúkọ aya Ṣèyí Mákindé ni Tamunominini Mákindé. Ìgbéyàwó sì ti ṣàtìwáyé àwọn ọmọ mẹ́ta ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀ tí orúkọ wọn ń jẹ́, Fèyí, Táyọ̀ àti Tóbi.

Lọ́wọ́ lọ́wọ́ báyìí, Mákindé ló borí ìbò Gómìnà tó wáyé ní ọjọ́ Sátidé, ọjọ́ Kejìdínlógún oṣù kẹta ọdún 2023.

Òun sì ni Gómìnà ìpínlẹ̀ Ọ̀yọ́ Kejì tí yóò wọlé fún sáà ìkejì lẹ́yìn Abíọ́lá Ajímọ̀bi tó se sáà Kejì lórí àlééfà ní ìpínlẹ̀ Ọ̀yọ́ .
Ìròyìn Òwúrọ̀ kí Gómìnà kú oríire.

Seyi Makinde kò lè pa ìdùnnú mó̩ra, ó fi ijó sí i

Ilẹ̀ rírì ṣọṣẹ́ ní Ecuador, èèyàn 12 kú, ọ̀pọ̀ farapa

Fẹ́mi Akínṣọlá

Èèyàn tí kò tíì kú, kò tíì mọ irú ikú tí yóó pa á.
Kò dín ní ènìyàn méjìlá tó ti pàdánù ẹ̀mí wọn nínú ìjàmbá ilẹ̀ rírì tó wáyé ní ẹkùn gúúsù orílẹ̀ èdè Ecuador.

Ọ̀pọ̀ àwọn ilé ló ti dàwó ní àwọn ìlú káàkiri lẹ́yìn tí ilẹ̀ rírì tó jìn tó ìwọ̀n 6.7 magnitude èyí tó wáyé ní nǹkan bíi aago márùn-ún ìrọ̀lẹ́ orílẹ̀èdè náà.

Agbègbè El Oro wà lára àwọn ìlú tí ìṣẹ̀lẹ̀ náà ti burú jùlọ níbi tí àwọn àjọ tó ń mójútó ìṣẹ̀lẹ̀ pàjáwìrì ní àwọn ènìyàn ṣì há sábẹ́ àwọn ilé tó dàwó.

Àwọn aláṣẹ ní El Oro ni ènìyàn mọ́kànlá ti pàdánù ẹ̀mí wọn ti ẹnìkan sì kú ní agbègbè Azuay.
Agbegbe Machala àti Cuenca náà wà lára àwọn ìlú tí ọ̀pọ̀ ilé ti dàwó, táwọn ọkọ̀ náà sì bàjẹ́ àmọ́ àwọn tó ń mójútó ìṣẹ̀lẹ̀ pàjáwìrì ti lọ ń ràn wọ́n lọ́wọ́.

Oníṣòwò kan ní Cuenca, Magaly Escandon sọ fún iléeṣẹ́ ìròyìn AFP pé òun sá jáde kúrò nínú ilé òun bọ́ sí ìta nígbà tí òun rí àwọn ènìyàn tí wọ́n ń sá fi ọkọ̀ wọn sílẹ̀.

Ààrẹ Guillermo Lasso rọ àwọn ènìyàn láti ṣe sùúrù kí àwọn aláṣẹ fi mọ iye ìpalára tí ìṣẹ̀lẹ̀ ti fà.

Iléeṣẹ́ Ààrẹ ní gbogbo àwọn tó farapa nínú ìjàǹbá ọ̀hún ló ti ń gba ìtọ́jú ní ilé ìwòsàn tí wọn kò sọ ohunkóhun síwájú sí i.

Wọ́n ní ọ̀pọ̀ òpópónà ni àwọn ilé ti dàwó dí ojú ọ̀nà wọn àti pé àwọn ilé ẹ̀kọ́, ilé ìwòsàn ni ìjàǹbá náà ṣe àkóbá fún.

Ilẹ̀ rírì yìí ni èyí tó fẹ́ẹ̀ lágbára jùlọ tó ń wáyé ní Ecuador lẹ́yìn èyí tó wáyé lọ́dún 2016, níbi tí ọgọ́rùn-ún méje ènìyàn ti pàdánù ẹ̀mí wọn tí ọ̀pọ̀ sì farapa.

Àwọn aláṣẹ ní Peru ní àwọn gbúròó ilẹ̀ rírì ní orílẹ̀ èdè ti àwọn náà àmọ́ kò sí ìròyìn bóyá ènìyàn ṣèṣe tàbí pàdánù ẹ̀mí wọn níbẹ̀.