“Gbogbo ohun tí Fẹmi Jimoh ń sọ nípa iléèjó̩sìn MFM, iró̩ funfun báláú ni”

Ileejọsin Mountain of Fire and Miracles Ministries (MFM) ti ṣapejuwe ọrọ ti ọkan ninu awọn Pasitọ ṣọọṣi naa tẹlẹ sọ ninu fọnran kan to n ja rain-rain lori ẹrọ ayelujara, gẹgẹ bi irọ funfun balau.

Ṣọọṣi ọhun sọ pe, o pẹ ti ọkunrin Pasitọ naa, ti wọn pe orukọ rẹ ni Fẹmi Jimoh ti maa n wu iwa laabi, ni gbogbo ijọ ti wọn ba gbe e lọ ṣe adari. Eyi lo mu ki wọn gbe e pada wa si olu ile ijọsin naa lati fi da sẹria fun, gẹgẹ bi ohun ibawi, nireti pe yoo yi iwa rẹ pada.

Ọrọ ti ọkunrin naa n sọ kiri naa to n jo kiri bi ina, ti n mu awuye-wuye dani, o si mu ki awọn araalu fi oju buruku wo ileejọsin naa.

Ṣugbọn, ninu ọrọ ti ileejọsin naa fi ranṣẹ si awọn oniroyin, lopin ọsẹ to kọja, wọn fi to wa leti pe ọkunrin yii, Jimoh, ati ojugba rẹ, tiyẹn n jẹ Caleb Ọlọruntẹlẹ, ti n gbero bi wọn ṣe maa ja ileejọsin naa lole, ki wọn si gbe owo ọrẹ ti wọn pe ni akọso lọ.

Nigba ti wọn n ba awọn oniroyin sọrọ ni olu ileejọsin naa lọjọ Ẹti, Fraide, Agbẹjọro ṣọọṣi naa, Ọgbẹni Davidson Adejuwọn, sọ pe irọ ti awọn ọkunrin mejeeji wọnyi n pa kiri, jẹ eyi to n kọ ileejọsin naa lominu, nitori ko si ootọ kan nibẹ rara.

Lara awọn irọ ti awọn ọmọkunrin wọnyi n pa kiri, gẹgẹ bi Adejuwọn ṣe sọ fun wa, ni pe; ṣe ladari ileejọsin naa ti oun mọle fun odidi ọdun mẹsan-an, gbogbo ẹbẹ iya oun lọdọ adari ijọ naa, pabo lo ja si.

Adejuwọn tun sọ pe ohun to ṣẹlẹ ni pe ileẹjọ gba beeli rẹ, ṣugbọn ọkunrin naa ko ri ẹni gba beeli rẹ rara.

“Ohun taa lero pe o yẹ ki Ọgbẹni Jimoh atawọn mọlẹbi rẹ ṣe ni pe ki wọn wa ẹni to maa gba beeli fun wọn, bẹẹ ko sọrọ owo ninu beeli yii rara, gẹgẹ bi awọn lọọya kan ti n gbe e pooyi ẹnu kiri.

“Njẹ ko ya yin lẹnu pe ohun ti wọn n sọ kiri pe Pasitọ Daniel Olukọya, to jẹ olori ijọ MFM lo ti awọn mọle fun odidi ọdun mẹsan-an, nigba to jẹ pe ileẹjọ fun wọn ni beeli, awọn to si yẹ ko gba beeli wọn ko ṣe bẹẹ, ewo ni ti Olukọya nibẹ?

“Ileejọsin to ni laari ni ijọ MFM, wọn si mọ bi a ti n tọju awọn olujọsin gbogbo to wa nileejọsin naa daadaa. Gbogbo igbiyanju wọn lati bu ẹnu atẹ lu ohun ti ileejọsin naa n ṣe ko le bori rara, nitori ijọ Ọlọrun ni.

“Ẹtọ wa ni lati sọ fun awọn agbofinro ohun ti ko ba lẹtọọ to n ṣẹlẹ ninu ijọ naa, ohun ti a si ṣe naa niyẹn. Ohun gbogbo to ṣẹlẹ lẹyin yẹn, kii ṣe ohun to kan ileejọsin naa rara, ọrọ ileẹjọ ni, ọrọ naa ti kuro lọwọ ṣọọṣi, o ti di ọrọ ijọba.

“Kii ṣe Olukọya lo ju Jimoh ati ojugba rẹ sẹwọn ọdun mẹsan-an, iwa rẹ ni, adajọ lo si paṣẹ bẹẹ. Ko si nnkan to kan ṣọọṣi ninu aṣọle to n tojubọle lọ sọdọ awọn babalawo kiri, iyẹn ko kan wa rara.”

Lara awọn ti Jimoh lọọ bẹ lọwẹ pe ki wọn waa darapọ mọ oun lati ja ṣọọṣi lole, ṣalaye bi wọn ṣe ka gbogbo ohun ti wọn jọ sọ silẹ sinu fọnran fun awọn agbofinro.

Akeem Mọmọdu ti wọn n pe ni Ọmọjọmọlọ, Ọgbẹni Adebayọ Fatai, ti wọn n pe ni Aboki ati Ọgbẹni Tajudeen Oseni ti wọn n pe ni Orji ṣalaye fun awọn agbofinro pe Jimoh lero pe awọn fọwọsowọpọ pẹlu rẹ ninu iṣẹ ibi naa, ṣugbọn ko mọ pe awọn fẹẹ mu u lọrun ọwọ ni.

Ọpẹ́ o! Àwọn akẹ́kọ̀ọ́ mẹjọ táwọn agbébọn jí gbé ní Kwara gbàdáǹdè

Ọrẹ Òtítọ́jù

Ilé iṣẹ́ ọlọ́pàá ẹ̀ka ìpínlẹ̀ Kwara, pẹ̀lú ìfọwọ́sowọ́pọ̀ ẹgbẹ́ fijilanté àti àwọn ọmọ ológun ti dóòlà ẹ̀mí àwọn akẹ́kọ̀ọ́ ilé-ẹ̀kọ́ gíga Fasiti Confluence Science and Technology, tìlúu Osara, ìpínlẹ̀ Kogi, táwọn agbébọn jí gbé ní bíi ọjọ́ mélòó kan ṣẹyin, tí wọ́n sì ti wà ní àkàtà ọlọ́pàá Kwara báyìí.

Ninu atẹjade kan ti Alukoro ọlọpaa ni Kwara, DSP Ejirẹ Adeyẹmi Adetoun, fi sita lọjọ Aiku, ọjọ keji, oṣu Kẹfa, ọdun 2024 yii, to tẹ akọròyìn lọwọ sọ pe ileeṣẹ ọlọpaa, pẹlu ifọwọsowọpọ ẹgbẹ fijilante ati awọn ọmọ ologun, ti doola ẹmi awọn akẹkọọ mẹjọ kan ti awọn ajinigbe ji gbe nipinlẹ Kogi. Gẹgẹ bo ṣe wi, o ni ni kete ti olobo ta ileeṣẹ ọlọpaa ni Kwara, pe awọn agbebọn wa ninu igbo kan lagbegbe Òrò-Àgọ́, nipinlẹ naa, ni Kọmiṣanna ọlọpaa, CP Ọlaiya Victor, paṣẹ ṣe ki awọn ẹṣọ alaabo ya wọ inu igbo ọhun, ti wọn si doola ẹmi awọn akẹkọọ mẹjọ kuro lakata awọn ajinigbe naa, o ni mẹjọ ni wọn, obinrin marun-un ati ọkunrin mẹta.

Orukọ wọn ni, Anate Hanifa Oyiza, ẹni ọdun mọkandinlogun, Damisa Rashida Ometere, ẹni ọdun mẹtadinlogun, Ahmed Tijani Fatimah, ẹni ọdun mọkanlelogun, Obakachi Mashkurah Onyioyiza, ẹni ọdun mẹtadinlogun, Ọlọruntọba Blessing Kẹmisọla, ẹni ọdun mẹtalelogun, Omojo Godwin, ẹni ọdun mọkandinlogun, AbdulRafiu Abdulmakik Enesi, ẹni ọdun mọkandinlogun ati Musa Oseni, ẹni ọdun mọkandinlogun, ti wọn si ko gbogbo wọn lọ si agọ ọlọpaa ẹka Òrò-Àgọ́. A gbọ pe wọn ṣi maa ko gbogbo wọn lọ siluu Ilọrin, ti i ṣe olu ilu ipinlẹ Kwara, fun ayẹwo ati itọju to peye nileewosan.

O tẹsiwaju pe awọn ẹṣọ alaabo ti n sa ipa wọn lati ṣawari awọn agbebọn ọhun, ti wọn aa si fimu kata ofin.

CP Ọlaiya, ti ni ki gbogbo olugbe Kwara lọọ fọkanbalẹ, aabo to peye wa pẹlu wọn, ti wọn ba si kẹfin iwa aitọ lagbegbe wọn, ki wọn fi to awọn agbofinro leti.

O lu ọga ọlọpaa patapata nilẹ yii, Kayọde Ẹgbẹtokun, lọgọ ẹnu pẹlu bi wọn ṣe n ṣiṣẹ takuntakun pẹlu awọn ẹṣọ alaabo yooku lati gbogun ti iwa ọdaran ati ijinigbe lorile-ede yii

Ìwà tí ó lòdì sófín ni àwọn tó ń fipá mú àwọn èèyàn láti f’ìdí mọ́lé ń hù- Ààrẹ Tinubu.

Gbọ́láhàn Quseem

Ààrẹ Nàiìjíríà, Bọ́lá Tinubu, ti sọ ọ di mímọ̀ pé ìwà tí kò bófin mu ni àwọn t’o fipá mú èèyàn kí wọn o f’ìdí mọ́lé nínú ẹgbẹ IPOB n wù
.
Aarẹ sọrọ yi ninu atẹjade to fi kẹdun iku awọn ṣọja marun-un to waye lasiko ti ẹgbẹ IPOB pete ikọlu ni Ila-Oorun orilẹ-ede yii.

Tẹ o ba gbagbe, awọn ṣọja naa n lọ pẹtu si aawọ niluu Aba, nipinlẹ Abia ni lọ́lọ́ yi ki wọn to bọ sọwọ IPOB, ẹgbẹ to n pe fun ominira ẹya Igbo.

Ẹgbẹ to lodi si ijọba Naijiria ni IPOB, o si n fipa mu awọn eeyan Ila-Oorun Naijiria lati ma jade lawọn asiko kan.

Iku awọn ṣọja marun-un yi waye lẹyin oṣu meji ti ologun mẹtadinlogun pade iku ojiji niluu Okuama, ipinlẹ Delta.

Eyi naa jẹ nigba ti wọn n lọ pẹtu si aawọ laarin ilu meji, ti awọn araalu kan si pa wọn.

Ààrẹ Tinubu ṣèlérí láti wọ sòkòtò kan pẹ̀lú àwọn èèyàn pa ṣọ́jà Nàíijíríà ní ‘pakúpa.

Gbọ́láhàn Quseem

Niínuú ọ̀rọ̀ Ààrẹ Bọ́láTinubu lóti ṣèlérì láti wọ sòkòtó kan pẹ̀lú àwọn èèyàn ti àwọn ti wọ́n n pa àwọn sọ́ja orílẹ̀-èdè Nàìjíríà ní ‘pakúpa

‘’ A.wọn ologun ati ọlọpaa lẹtọọ lati da aabo bo wa lọwọ ipayinkeke ati awọn to n da ilu laamu.

‘’Lẹnu iṣẹ wọn ni ọpọlọpọ wọn ti pade iku ojiji, bẹẹ ni awọn ti wọn n da aabo bo tun n foju ọpọlọpọ awọn ologun yi gbole.

‘’ Mo n pe awọn ẹṣọ alaabo gbogbo bayi lati mu awọn to lọwọ ninu ikọlu yi pẹlu awọn ti wọn n fipa mu awọn eeyan lati jokoo sile.

‘’Iwa ti wọn n hu yi ko lorukọ meji ju iditẹ mọ ilu ẹni lọ’’

Tinubu sọ pe agbara ijọba ka awọn amookunṣeka ti wọn n paayan yi, nitori ila ki i ga ju onire lọ.

Aarẹ ba ẹbi awọn ṣọja to padanu ẹmi wọn kẹdun, bẹẹ lo rọ awọn akẹgbẹ wọn yoku lati ma kaarẹ lẹnu iṣẹ wọn.

Ile-iṣẹ ologun paapaa ti koro oju si iku awọn ṣọja marun-un yi, wọn lawọn to ṣiṣẹ laabi naa ko ni i lọ lai jiya.

Ẹgbẹ́ òṣìṣẹ́ àti Ìjọba fẹnukò lórí owó oṣù tuntun

Fẹ́mi Akínṣọlá

Ìjọba àpapọ̀ àti ẹgbẹ́ òṣìṣẹ́ ti fẹnuko lórí àwọn àdéhùn tuntun tó níí ṣe nípa owó oṣù tuntun fún àwọn òṣìṣẹ́.

Àdéhùn tuntun náà wáyé níbi ìpàdé tí àwọn aṣojú ìjọba, àti ẹgbẹ́ òṣìṣẹ́ ṣe nílùú Àbùjá lọjọ Ajé.

Ọjọ́ Ajé, ọjọ́ kẹta, oṣù Kẹfà, ní agbarijọ pọ̀ NLC, TUC, NUJ, àti àwọn ẹgbẹ́ mìíràn bẹrẹ iyanṣẹlodi alainigbedeke.

Àkójọ ìròyìn káàkiri àwọn ìpínlẹ̀ bíi Ogun, Osun, Oyo, Ekiti, Kwara àti Ondo fihàn pé títí pa ni àwọn ilé-iṣẹ́ ìjọba, tó fi mọ́ àwọn báńkì wà.

Ṣaájú ni ìjíròrò láàrin ìjọba àti ẹgbẹ́ òṣìṣẹ́ kò so èso rere. Ìjíròrò tó kẹhin wáyé lọjọ Àìkú tó kọjá, pẹ̀lú àwọn olórí ilé aṣòfin.

Ìgbà kẹrin nìyí tí ìjọba dáàbá owó oṣù tó lè san – àkọ́kọ́ ni ẹgbẹrun mejidinlaadọta Náírà tí wọ́n kọkọ dabaa, ẹlẹẹkeji ni ẹgbẹrun mẹrinlelaadọta Náírà tí wọ́n mẹnuba lọjọ Ìṣẹgun, nígbà tí ẹgbẹrun mẹtadinlọgọta náírà jẹ́ ìgbà kẹta, kó tó tún wá kan ẹgbẹrun lọ́nà ọgọta náírà tí wọ́n kọ láti tẹwọgba.

Nípa ìpàdé tí wọ́n ṣe lọjọ Ajé, ilé iṣẹ́ agbohunsafẹfẹ tó jẹ́ ti ìjọba àpapọ̀, NTA, sọ pé Ààrẹ Bola Tinubu, ti buwọ́lù owó oṣù tó ju ẹgbẹrun lọ́nà ọgọta Náírà.

Nítorí owó oṣù tuntun tí ààrẹ buwọ́lù, ọjoojumọ ni ìgbìmọ̀ tí ìjọba gbé kalẹ̀ yóó má a ṣe ìpàdé fún ọsẹ kan gbáko, láti fẹnukò lórí owó oṣù tí ìjọba àti àwọn òṣìṣẹ́ yóò faramọ́.

Nínú Àdéhùn ti wọ́n, àwọn olórí ẹgbẹ́ òṣìṣẹ́ gbà láti ṣe ìpàdé pẹ̀lú àwọn ẹ̀ka wọ́n ní kíákíá, láti gbé èròngbà ìjọba wò.

Bákan náà ló tún jẹyọ níbi ìpàdé náà pé, òṣìṣẹ́ kankan kò ní fojú winá ìjìyà tàbí ìdúnkookò mọ́, nínú wọn pé wọn kópa nínú ìyanṣẹ́lódì.

Ó dójú ẹ̀! Ọjọ́ Ajé lẹgbẹ́ òṣìṣẹ́ fẹ́ bẹ̀rẹ̀ kọ̀yìnṣíṣẹ́ jákèjádò Orílẹ̀ yìí.

Ọrẹ Òtítọ́jù

Níbi ọ̀rọ̀ dé báyìí,aráàlú ní tètè wọ́nà àbáyọ kí wọ́n lè máa rí nnkan jẹ, kọ́rọ̀ ó tó bẹ́yìn yọ torí bí ìhàlẹ̀ ẹgbẹ́ òṣìṣẹ́ orílẹ̀-èdè yìí, ‘Nigeria Labour Congress’ (NLC), àti àjọ ọlọ́jà orílẹ̀-èdè yìí ‘Trade Union Congress’ (TUC), sọ bá jẹ́ òtítọ́, ọjọ́ Ajé, ọjọ́ kẹta, oṣù Kẹfà, ọdún 2024 yìí, ni gbogbo àwọn òṣìṣẹ́ ọba àti ti aláàdáni yóò kọ̀yìn ṣíṣẹ́, olóko kò ní-ín lè roko, olódò kò ní-ín le rodò, gbogbo ẹsẹ̀ gìrì gìrì lọ́fíìsì àti ilé-èkọ́ yóò di gbígbé ti pa latari ìyanṣẹ́lódì ọlọ́jọ́ gbọọrọ tí wọ́n kéde pé àwọn yóó gùn lé jákè-jádò orílẹ̀èdè yìí. Ìyanṣẹ́lódì ọ̀hún máa bẹ̀rẹ̀ láti ọ̀gànjọ́ òru ọjọ́ Àìkú, ọjọ́ kejì, oṣù Kẹfà, ọdún yìí.

Niṣe ni awọn adari ẹgbẹ oṣiṣẹ NLC ati ti olokoowo, TUC, Kọmureedi Joe Ajaero ati Festus Osifo, n tu bii ejo sebe tinu n bi lasiko ti wọn n sọrọ ọhun di mimọ lọjọ Ẹti, Furaidee, ọjọ kọkanlelọgbọn, oṣu Karun-un, ọdun yii, lẹyin ipade pajawiri kan to waye laarin awọn aṣoju ijọba apapọ ati ti ẹgbẹ mejeeji naa.

Ajaero ni o ṣe pataki pupọ fawọn lati gun le iyanṣẹlodi ọlọjọ gbọọrọ, ti ko ni gbedeke ìgbà ti wọn yoo jáwọ ninu rẹ naa nitori bi ijọba orileede yii ṣe n fọwọ yẹpẹrẹ mu ọrọ owo-oṣu tuntun tawọn n beere lọwọ wọn, ati owo ina ẹlẹntiriiki tawọn ni kijọba da pada si bọ ṣe wa tẹlẹ.

Aarẹ ẹgbẹ naa waa rawọ ẹbẹ sawọn araalu gbogbo ti igbesẹ wọn maa ni ipalara gidi fun pe ki wọn fọwọ wọnu, ki wọn fọwọ-sowọ-pọ pẹlu awọn, nitori pe ija gbogbo araalu lawọn n ja.

O ni, ‘Mo mọ daju pe igbesẹ ta a fẹẹ gbe yii maa ṣakoba nla fawọn araalu kan, mo n bẹ wọn ni, pe ki wọn fọwọ-sowọ-pọ pẹlu wa, ija ilu la n ja bayii, o si daju pe aa so eeso rere nigbẹyin ni. O ṣe pataki pupọ fun wa lati bẹrẹ iyanṣẹlodi ọlọjọ gbọọrọ naa bayii, kawọn alaṣẹ ijọba apapọ orileede yii le mọ pe a ko fọrọ naa ṣere rara, wọn ko da wa lohun awọn ohun taa beere lọwọ wọn gbogbo, a n fẹ owo-oṣu tuntun lọwọ wọn, wọn ko da wa lohun, bẹẹ la n sọ pe ki wọn da owo ina pada si bo ṣe wa tẹlẹ, wọn ko da wa lohun’. Gẹgẹ bi wọn ṣe wí.

Sanusi àti Bayero lórí oyè Emir Kano, nígun nígun lọ̀rọ̀ bóóde

Fẹ́mi Akínṣọlá

Eruku ọ̀rọ̀ ń sọ lálá, bẹ́ẹ̀ ni ọ̀rọ̀ di inú fu àyà fu bí ọ̀rọ̀ oyè Emir ìlú Kano ṣe gba ọ̀nà míì yọ lọ́jọ́ Àbamẹ́ta.

Èyí kò ṣẹ̀yìn bí Emir tuntun tí wọ́n ṣẹ̀ṣẹ̀ yàn, Muhammadu Sanusi II àti Emir tí wọ́n yọ nípò, Aminu Ado Bayero ṣe ń pe ara wọn ní ọba Kano.

Emir Sanusi II ti bẹ̀rẹ̀ iṣẹ́ gẹ́gẹ́ bí ọba Kano, tó sì ti wà ní ààfin ìlú, bẹ́ẹ̀ náà sì ni Emir tí ìjọba yọ nípò, Ado Bayero ti wà ní ààfin Nasarawa tó wà nínú ìlú Kano bákan náà.

Sanusi II tó wọ ààfin lórí ẹṣin pẹ̀lú họ̀bùrẹ́là lórí tó ṣàfihàn rẹ̀ gẹ́gẹ́ bí Emir Kano.
Ní ọjọ́bọ̀, ọjọ́ Kẹrìnlélógún, oṣù Karùn-ún, 2024 ni gómìnà ìpínlẹ̀ Kano Abba Yusuf buwọ́lu òfin àwọn lọ́balọ́ba ìpínlẹ̀ náà.

Òfin tuntun náà pa ìdásílẹ̀ àwọn igun lọ́balọ́ba márùn-ún ìyẹ Kano, Bichi, Rano, Karaye àti Gaya tí Ganduje dá sílẹ̀ nígbà tó wà nípò gẹ́gẹ́ bí gómìnà.

Lẹ́yìn tó buwọ́lu òfin náà tán, gómìnà Yusuf kéde ìyànsípò Sanusi II padà gẹ́gẹ́ bí Emir Kano lẹ́yìn ọdún mẹ́rin tí Abdullahi Ganduje yọ́ nípò náà.

Ẹ̀wẹ̀, Bayero balẹ̀ sí pápákọ̀ òfurufú Aminu Kano International Airport ní nǹkan bíi aago mẹ́rin àbọ̀ òwúrọ̀ ọjọ́ Àbámẹ́ta, tí àwọn alátìlẹyìn rẹ̀ sì lọ pàdé rẹ̀ tìlù tìfọn.

Nígbà tí iléeṣẹ́ ọlọ́pàá ń fèsì sí àṣẹ tí gómìnà Yusuf pa pé kí wọ́n fi kélé òfin gbé Emir Ado Bayero, wọ́n ní àṣẹ ilé ẹjọ́ tó ní kí ìjọba má tù ú àwọn lọ́balọ́ba náà ká ni àwọn máa tẹ̀lé.

Kọmíṣọ́nà ọlọ́pàá Kano, Muhammad Hussain Gumel jẹ́jẹ̀ẹ́ láti ri dájú pé ẹnikẹ́ni kò tẹ òfin lójú mọ́lẹ̀, tó sì àwọn ẹ̀ṣọ́ ààbò máa ri dájú pé ààbò tó péye wà káàkiri ìlú Kano.

Ó ní òfin láà kalẹ̀ kedere pé ẹnikẹ́ni tó b’fẹ́ da omi àláfíà ìlú rú ni kí àwọn fojú rẹ̀ winá òfin, tí àwọn kò sì ní wo bí ẹni náà bá ṣe gàǹgà tó.

Gumel ṣe ìkìlọ̀ fún àwọn tó bá ń gbèrò láti dá wàhálà sílẹ̀ lórí awuyewuye ìfaǹfà ọ̀rọ̀ oyè tó ń lọ ní ìlú náà pé kí wọ́n pa èrò náà rẹ́, kí wọ́n sì so agbéjẹ́ mọ́wọ́.

Ó ní ẹnikẹ́ni tí ọwọ́ òfin bá bà pé ó da wáhàlá láàárín ìlú máa fi imú gbọ́ òórùn ara rẹ̀ àti pé gbogbo nǹkan ni àwọn ti ṣe láti ri pé àláfíà jọba ní ìlú náà.
Lẹ́yìn tí Emir tí wọ́n yọ nípò, Ado Bayero padà sí ìlú Kano ni àwọn kan ti ń fẹ̀sùn kàn pé olùbádámọ̀ràn ààrẹ Tinubu lórí ètò ààbò, Nuhu Ribadu ló ń ṣe àtìlẹyìn fún Bayero láti padà sí ìlú Kano.

Àmọ́ agbẹnusọ Ribadu, Zakari Mijinyawa ní irọ́ tò jìnà sí òótọ́ ni ìròyìn náà.

Mijinyawa tó sọ̀rọ̀ ní ìlú Abuja ń fèsì sí ẹ̀sùn tí igbákejì gómìnà ìpínlẹ̀ Kano, Aminu Gwarzo fi kan Ribadu pé òun ló ní kí Bayero padà sí ìlú Kano.

Ṣáájú ni Gwarzo ti fẹ̀sùn kan Ribadu pé ó ń lo àwọn ẹ̀ṣọ́ ààbò láti fi dúnkokò mọ́ àwọn èèyàn Kano, tó sì ní òfin tó de oè jíjẹ ní Kano jẹ́ èyí tó hàn gedegbe tí kò yẹ kí ará ìta dá sí rárá.

Agbẹnusọ Ribadu wá sọ àfọ̀mọ́ rẹ̀ pé Ribadu kọ́ ló pèsè ọkọ̀ òfurufú tí Bayero fi padà sí Kano

Igbákejì ààrẹ orílẹ̀ èdè Nàìjíríà tẹ́lẹ̀ rí, Atiku Abubakar ní Emir tí wọ́n yọ nípò ní Kano, Ado Bayero kò ní padà sí Kano tí kò bá jẹ́ pé ó rí àtìlẹyìn ìjọba àpapọ̀.

Nínú àtẹ̀jáde kan tó fi sórí X rẹ̀ lọ́jọ́ Àbámẹ́ta ní èròńgbà láti fi da omi àláfíà ìlú Kano rú kò ní jẹ́ ìtẹ́wọ́gbà àti pé bí ìjọba ṣe da àwọn ọmọ ogun sí ìgboro Kano lórí ọ̀rọ̀ oyè jẹ́ ohun tó lòdì sí òfin orílẹ̀ èdè.

Atiku ní ìgbésẹ̀ ilé aṣòfin ìpínlẹ̀ Kano láti mú àtúnṣe bá òfin tó de ọ̀rọ̀ oyè ní ìpínlẹ̀ náà, àti bí gómìnà ṣe dá Sanusi II padà bíi Emir jẹ́ àwọn nǹkan tó bá òfin mu.

Ó ní ó wá jẹ́ ohun fún òun pé Ado Bayero pẹ̀lú àtìlẹyìn ìjọba àpapọ̀ padà sí ààfin Nasarawa ìlú Kano nígbà tí Muhammadu Sanusi wà ní ààfin Gidan Dabo tó jẹ́ ojúlówó ààfinh gangan.

Ó ní ìjọba àpapọ̀ nílò láti rántí pé ìlú àláfíà ni Kano àti pé nígbà tí wọ́n yọ Sanusi lọ́sún 2020 kò sí wáhàlá kankan tó wáyé ní agbègbè náà, tí kò sì gbọdọ̀ sí wáhàlá kankan lásìkò yìí náà.

Bákan náà, ẹgbẹ́ òṣèlú New Nigeria People’s Party (NNPP) ti ṣèkìlọ̀ fún ìjọba àpapọ̀ láti dènà pé àwọn fẹ́ kéde pé ìlú kò fararọ lórí ọ̀rọ̀ oyè Emir Kano.

Àtẹ̀jáde tí agbẹnusọ ẹgbẹ́ náà, Ladipo Johnson fi léde lọ́ja Àbámẹ́ta ní ìjọba ẹgbẹ́ òṣèlú All Progressives Congress (APC) ń lo àwọn ẹ̀ṣọ́ ààbò láti fi tẹ ìfẹ́ àwọn èèyàn lójú mọ́lẹ̀.

Ẹ ṣàmúlò àjọ̀dún àṣà yìí fún àgbénde ìwà ọmọlúàbí tí yóó bí àwùjọ ìfọ̀kànbalẹ̀–Mọ́gàjí Gbọ́lágadé

Fẹ́mi Akínṣọlá

Ọ̀lájú ó pójú ẹni ó fọ́, àìmọ̀kan lọ̀gá òpè.
Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé àwọn kan ti fojú egbò tẹlẹ̀ tipẹ́ látàrí àìmọ̀kan lórí ọ̀rọ̀ tó jẹ́ mọ́ àṣà àti ìṣe yorùbá. Àwọn tí ọ̀rọ̀ gbérù jù lásìkò yìí làwọn tó péraawọn lẹ́rú òyìnbó torí pé gbogbo ọ̀nà lòyìnbó fi kówọn lẹ́rú látàrí pé wọ́n kẹ́kọ̀ọ́ ìgbàlódé, wọ́n sì tipa bẹ́ẹ̀ kọ̀yìn sí àṣà àti ìṣe tó jọ mọ́ Orílẹ̀ wọn.Yorùbá gbà pé èèyàn tó sọ lé nù ,ó ti sọ àpò ìyà kọ́.
Ṣùgbọ́n lọ́wọ́lọ́wọ́ yìí, Akọ̀ròyìn Òwúrọ̀ ṣalábàápàdé ọmọ yorùbá àtàtà kan Ọ̀jọ̀gbọ́n Gbọ́lágadé Abíọ́dún Táíwò níbi àjọ̀dún Ọ̀sẹ̀ yorúbá tí ilé-ẹ̀kọ́ Fásitì Adekunle Ajasin ṣe láti fìdí àṣà rinlẹ̀ síi bí i tìgbà ìwásẹ̀.
Ọ̀jọ̀gbọ́n Gbọ́lágadé tó jẹ́ Aṣojúdarí fún Fásitì Adekunle Ajasin ẹ̀ka tìlú ìbàdàn,èyí tó gbìlẹ̀ sí ọ̀gbà ilé-ẹ̀kọ́ olùkọ́ní Mufutau Lanihun sọ̀rọ̀ níbi ayẹyẹ ọ̀hún .
Ó ní gbígbé àṣà yorùbá lárugẹ yóó gbé àwọ ọ̀tun bá àwọn ìṣesí àjèjì tó n wọnú àṣà a wa.
Mọ́gàjí Abíọ́dún kò sàì gbóríyìn fún àwọn olúkọ̀ lẹ́ka ètò tó n kọ́ èdè yorùbá fún ìdúróṣinṣin wọn.
Ó tẹ̀síwájú pé, gbogbo ìgbà tí wọ́n bá ti n pè lòun ó ma jẹ́ wọn tóri pé ìtẹ̀síwájú ìṣe wọn yìí yóó so èso o re láti dá ìran yorùbá padà sípò iyì , ọlá,ògo tí ó ti nu àwùjọ yorùbá látàrí ìwà ọmọlúàbí tó kẹ̀rẹ̀kẹ̀rẹ̀ pòórá.
Ó wá kádìí ọ̀rọ̀ rẹ̀ pé,kí gbogbo àwọn ẹ̀ka tó kú náà ló ànfàànì àjọ̀dún ọ̀sẹ̀ tó n lọ lọ́wọ́ yìí láti túbọ̀ tagbò ìwà ọmọlúàbí yíká ọkàn àwọn akẹ́kọ̀ọ́ àti pé èyí ni yóó mú ìfọ̀kànbalẹ̀ bá àwùjọ àti orílẹ̀ yìí lápapọ̀.
Lásìkó tó n gbẹnu gbogbo olùkọ́ ẹ̀ka èdè yorùbá sọ̀rọ̀, aṣojú ẹ̀ka náà Ọmọọba Ọlágúnóyé Nurudeen Adéwọlé gbóṣùbá káre fún Ọ̀jọ̀gbọ́n Gbọ́lágadé fún bó ṣe mú ọ̀rọ̀ ilé ẹ̀kọ́ Adekunle Ajasin ẹ̀ka tìlú ìbàdàn ní ṣinṣin.
Ó ní kò wọ́pọ̀ ìrúfẹ́ èèyàn tó káwè gboyè bíi tirẹ̀ tó tún mú ìwà ọmọlúàbí ní gbòógì.
Wọ́n panupọ̀ wúre fún Ọ̀jọ̀gbọ́n Gbọ́lágadé pé kò ní-ín gbáyé lo kúkúrú ẹ̀mí àti pé ire orílẹ̀ yìí yóó ṣojú ẹ̀.

Boko Haram gbẹ̀mí èèyàn mẹ́jọ, jí ọgọ́jọ míràn gbé lọ nínú ìkọlù tuntun

Fẹ́mi Akínṣọlá

Ó jọ pé ojúmọ́ kan ìjàngbọ̀n kan lọ̀rọ̀ àwọn àgbébọn jínigbé wọ̀nyí bọ́rọ̀ ṣe di bóòlọ o yà fún mi ní ìlú Kuchi, ìjọba ìbílẹ̀ Munya ní ìpínlẹ̀ Niger bí àwọn tí wọ́n fura sí pé wọ́n jẹ́ ikọ̀ agbéṣùmọ̀mí Boko Haram ṣe jí ọ̀pọ̀ àwọn èèyàn gbé.

Kò dín ní èèyàn ọgọ́jọ tí àwọn ajínigbé náà jí gbé.
Alága ìjọba ìbílẹ̀ Munya, Aminu Na-jume sọ fún àkọ̀ròyìn pé ìṣẹ̀lẹ̀ náà mú kí ọ̀pọ̀lọpọ̀ èèyàn sá kúrò nínú ìlú, tí wọ́n sì fi ilé wọn sílẹ̀.

Ó ní àwọn ilé aṣàtìpò oríṣiríṣi ni awọn ti gbé kalẹ̀ lẹ́nu ìgbà tí ìkọlù náà wáyé àti pé irú ìkọlù bẹ́ẹ̀ kò ì tíì wáyé ní agbègbè àwọn rí.

Èèyàn mẹ́jọ ni àwọn agbébọn ọ̀hún dá ẹ̀mí wọn légbodò, tí wọ́n sì tún jí èèyàn ọgọ́jọ (160) gbé lọ.

Bákan náà ni wọ́n já àwọn ṣọ́ọ̀bù, tí wọ́n kó oúnjẹ atàwọn ohun èèlò mìíràn gẹ́gẹ́ bí alága náà ṣe sọ.

“Nígbà tí àwọn agbébọn náà dé, nǹkan bíi wákàtí méjì ni wọ́n fi se Indomie tí wọ́n jẹ ní ṣọ́ọ̀bù ẹni tó ń ta tíì, wọ́n mu tíì, wọ́n yáná láti fi pa òtútù nítorí inú òjò ni wọ́n wá.

“Lẹ́yìn náà ni wọ́n bẹ̀rẹ̀ sí ní já ṣọ́ọ̀bù àwọn èèyàn, wọ́n kó ọtí ẹlẹ́rìndòdò, oúnjẹ, bisikíìtì àti ìrẹsì.”

Aminu Na-jume tún ṣàlàyé pé àwọn obìnrin, ọmọdé àtàwọn arúgbó, tó fi mọ́ olórí àwọn Hausa tó wà ní ìlú náà tó ń ṣàárẹ̀ wà lára àwọn 160 tí àwọn agbébọn náà jí gbé.

Ó fi kun pé bí àwọn agbébọn náà ṣe hùwà àti irú àwọn nǹkan ìjà olóró tó wà lọ́wọ́ wọ9n fi hàn pé wọ́n kìí ṣe agbébọn kékeré rárá.

Ó ní àwọn agbébọn náà mú àsíá ikọ̀ Boko Haram dání, tí ọ̀rọ̀ ẹnu wọn náà sì jọ ti Boko Haram.

Àwọn èèyàn ìlú Kuchi rọ ìjọba àpapọ̀ àti àwọn ẹ̀ṣọ́ ààbò láti bá àwọn wá ojútùú sí bí àwọn agbébọn ṣe ń ṣèkọlù sí agbègbè wọn ní gbogbo ìgbà.

Wọ́n gbaṣọ lọ́rùn òsìṣẹ́ ológun t’ójalè

Ọrẹ Òtítọ́jù

Àwọn aláṣẹ iléeṣẹ́ ológun oríléèdè Nàíjírìà ti kéde pé àwọn ti gbaṣọ lọ́rùn ṣọ́jà obìnrin kan, Kọ́púrà Jonah Comfort, tí nọmba ìdánimọ̀ rẹ jẹ ‘15NA/74/4422F’.

Ọkan lara iyawo ọga rẹ to n gbe nipinlẹ Kaduna, ni ṣọja naa n ṣọ, ṣugbọn ko fi ọrọ rẹ mọ nibi iṣẹ ti wọn gba a fun naa, niṣe lobinrin ologun yii wọle sinu yara iyawo ọga naa, to si ji goolu olowo nla kan, lẹyin naa lo lọọ ta a ni gbanjo fun Hausa kan laarin ilu naa.

Ninu oṣu Karun-un, ọdun yii, ni ṣọja naa ji goolu iyawo ọga rẹ tiye rẹ jẹ miliọnu marundinlogoji (N35M), ṣugbọn to lọọ ta a ni miliọnu marun-un Naira (5M) pere fun Mọla kan.

Agbọ pe ṣe ni ṣọja ọhun yọ kẹlẹkẹlẹ wọnu yara ọga rẹ lọjọ kan ninu oṣu Karun-un, ọdun yii, to si ji goolu olowo iyebiye ọhun gbe. Lẹyin iwadii tawọn ṣọja naa ṣe ni wọn ri ẹri pe Comfort lo ji goolu iyawo ọga rẹ gbe nibi tiyẹn tọju rẹ si.

Lẹyin to jẹwọ fawọn ọga rẹ pe loootọ loun ji awọn goolu naa ni wọn too ṣe idajọ rẹ, ti wọn si le e danu lẹnu iṣẹ fun iwa palapala to hu ọhun.

Ṣa o, wọn ti lọọ mu Hausa to ra ọja ole naa lọwọ ṣọja yii lowo pọọku.

Bẹ o ba gbagbe, aipẹ yii ni awọn alaṣẹ ileeṣẹ ologun orileede yii gbaṣẹ lọwọ awọn ṣọja mẹta kan ti awọn ọlọpaa mu fun ẹsun ole jija, iwa ijinigbe atawọn oniruuru iwa ọdaran laarin ilu.

Inu oṣu Kẹrin, ọdun yii, lawọn ọlọpaa fọwọ ofin mu wọn lasiko ti wọn n ṣiṣẹ ibi wọn lọwọ, lẹyin ti wọn mu wọn tan ni wọn fa wọn le awọn alaṣẹ ileeṣẹ ologun orileede yii lọwọ lati da sẹria fun wọn.

Loju-ẹsẹ ni wọn ti ṣewadii nipa ẹsun ti wọn fi kan wọn, wọn ri i pe loootọ ni wọn jẹbi, wọn si kede pe wọn ti gbaṣẹ lọwọ wọn.

Ọ̀dọ́kùnrin kan pàdè ikú òjijì lọ́wọ́ àwọn darandaran nílùú Ògbómọ̀ṣọ́

Ọrẹ Òtítọ́jù

A kíí gbélé ẹni ká fọrùn rọ́ ní àwọn àgbà sọ.
Inú ọ̀fọ̀ làwọn olùgbé abúlé Elémúye, níjọba ìbílẹ̀ Surulere, ní ìpínlẹ̀ Ọ̀yọ́, wà bàyìí pẹ̀lú bí àwọn afurasí Fulani ọlọsín màálù kan ṣe lọ̀ọ́ ká ọ̀dọ́mọkùnrin àgbẹ̀ kan, Adigun Solomon Adeyẹmi, mọ́’nú oko lágbègbè Ogbomọṣọ, tí wọ́n sì pa á bíi ẹni pẹran.

Ninu oko baba ẹ to wa nibi ti wọn n pe ni Oke-Asa, nitosi Iwofin, nijọba ibilẹ Surulere, niṣẹlẹ ọhun ti waye lọsan-an Ọjọruu, Wẹsidee, ọjọ kejilelogun (22), oṣu Karun-un, ọdun 2024 yii.

Pipa ti wọn pa ọkunrin ẹni ọdun mọkanlelọgbọn (31) yii, lawọn olugbe abule Elemuye ṣapejuwe gẹgẹ bii igba teeyan ba gbẹsan iwa ika tabi bii igba teeyan ba foró yaró latari ija kan to ti waye laarin oloogbe naa pẹlu awọn ọdaju eeyan to pa a wọnyi.

Oun ti a gbọ ni pe, agbẹ ọlọgbin kaṣu ni baba Ọgbẹni Adeyẹmi. O si ti to bii ẹẹmeloo kan ti awọn Fulani ti da awọn maaluu lọ sinu oko baba naa, ti wọn si ba awọn ohun ọgbin inu ẹ jẹ.

Ni nnkan bii ọsẹ meji sẹyin ni wahala bẹ silẹ, nigba ti ọkunrin ti wọn tun pe loniṣowo kòkó yii gbena woju awọn darandaran ọhun, ti ọkan ninu awọn maaluu wọn si ba iṣẹlẹ ọhun rin.

Ọkan ninu awọn ara abule ọhun, ẹni to kọ lati darukọ ara ẹ, ṣalaye fun akọroyin wa pe, “Lọjọ keji iṣẹlẹ yii lawọn Fulani fi ọlọpaa mu baba ọmọkunrin yii, ko too di pe wọn ṣọ oun naa de ọgangan ibi to wa ninu oko naa, ti wọn si lu u bii ejo aijẹ, ti wọn si sa lọ nigba ti wọn gburoo pe awọn eeyan n bọ lọọọkan.

“Awọn eeyan gbe ọmọ yẹn lọ sileewosan BOWEN, to wa niluu Ogbomọṣọ, ṣugbọn ko pẹ ti wọn gbe e debẹ lo dagbere faye”.

Tẹ o ba gbagbe, lọjọ lọkandinọgbọn (29), oṣu Kin-in-ni, ọdun 2024 yii, lawọn daradaran lọọ ka ọkunrin agbẹ kan, Ajihinrere Ṣẹgun Adegboyega, naa mọ inu oko ẹ to da sẹyinkule ile wọn labule kan lọna Ogbomọṣọ siluu Isẹyin, ti wọn si pa a bii ẹni pẹran, nitori bi oun naa ṣe kilọ fun wọn pe ki wọn yee fi maaluu wọn ba ohun ọgbin oko oun jẹ.